Uzmanlardan çok kritik koronavirüs uyarısı!

0

BEĞENDİM

ABONE OL

News

0

Uzmanlara nazaran korona virüsü salgını sebebiyle Türkiye’de önümüzdeki 2 hafta bir hayli kritik…

Bilim Kurulu üyesi ve Enfeksiyon Hastalıkları Derneği Lideri Prof. Dr. Mehmet Ceyhan “Çok kritik bir devirdeyiz. Hastalığın ‘peak’ noktası yani en üst düzeye ulaşması an sorunu. Bu nedenle önümüzdeki 5 gün oldukça kıymetli. Hastalığı denetim etmek için önlemleri daha sıkı almazsak bu noktadan sonra virüsün yayılmasının denetim edilebilmesi daha güç hale gelebilir” diyor.

Prof. Dr. Ceyhan, Güney Kore örneğini hatırlatarak toplumsal izolasyonun tam sağlanması ve kimsenin meskenden çıkmaması halinde salgının 2 ay içinde bitebileceğini söylüyor ve ekliyor: “Biz, verdiğim 2 örneğin ortasında bir yerdeyiz. Maalesef insanların yarısı kurallara uymadı (iş nedeniyle dışarı çıkmak zorunda kalanları kastetmiyorum). Hala de kurallara uymayanlar var. İki ortada durduğumuz için de salgının ne vakit biteceğini söylemek çok güç. Sokağa çıkma yasağı ya da sıkıyönetim ilan etmeden de alınacak sıkı önlem ve kontrollerle bu iş çözülebilir. Ancak insanların bilinçlenmesi kural. Yoksa ufuk karanlık.”

Prof. Dr. Ceyhan hava sıcaklığı arttıkça (haziran-temmuz gibi) virüsün kendi kendine yok olacağı algısının ise yanlış olduğunu söylüyor. Ceyhan “Bu salgının bitmesinin hava sıcaklığı ile ilgisi olmayacak. Ya bahtınıza virüs bir mutasyona uğrayacak, bulaşma özelliğini kaybedecek ya da siz işi bahta bırakmayacak tüm tedbirlerinizi alacaksınız” diyor.

İtalya’dan, İspanya’dan daha berbat duruma gelecek ülkeler olduğunu söyleyen Ceyhan’a ‘Biz o ülkelerden biri miyiz?’ diye soruyorum. Yanıtı net: “Bu, büsbütün insanların alınan tedbirlere ne kadar uyacağına bağlı. İtalya ve İspanya hiç tedbir almamış ülkeler değil lakin bakın beşerler kurallara uymadı ve ne oldu? İpin ucunu kaçırdığınız vakit nereye gideceği muhakkak olmaz. Sonra alınacak tedbirler de pek işe yaramaz. Daima şunu düşünmek lazım. 1 gün sonra bu salgını denetim etmek bugünden sonra daha güç olacak. Öbür gün yarından daha güç olacak. Hadise sayısı arttıkça iş zorlaşıyor. 2 bin kişiyi toplumdan izole etmek diğer 10 bin kişiyi öbür.”

 3 FARKLI SENARYODA NE OLACAK

Dr. Güvenç Koçkaya ve grubu koronavirüsün bugüne kadarki yayılım suratına ve alınan tedbirlere bakarak ‘Ne olacak?’ sorusuna karşılık niteliğinde 3 farklı senaryo hazırladı.

* ‘SOSYAL İZOLASYON’ SAĞLANAMAZSA

Herkesin sokakta olduğu (sosyal izolasyon kurallarına uyulmaması durumu): Olay sayısı haziran sonunda 3.5 milyonu aşabilir. 184 bin 213 vefat gözlenebilir. Dahası hadise artışı devam edebilir.

* ‘KISITLI TEDBİR’ UYGULANIRSA

Kısıtlı önlemlerin uygulanması (4 gün meskende oturdum, 1 gün balığa, 2 gün komşuya çaya gittim durumu): 183 bin 922 olay ve 9 bin 143 mevt yaşanabilir. Olay artışı mayıs sonunda denetim altına alınabilir.

* ’ETKİN MÜCADELE’ MODELİNE GEÇİLİRSE

Yasaklara uyulması hali (herkesin kendi OHAL’ini ilan etmesi ve tam izolasyona geçmesi durumu): Hadise sayısı en fazla 52 binde kalabilir. 2 bin 616 vefat gözlenebilir. Olay artışı aktif tedbirlerin devam ettirilmesi ile nisan sonunda denetim altına alınabilir.

Sonuç: Dr. Güvenç Koçkaya, salgının en az ziyanla atlatılabilmesi için vatandaşlara önemli sorumluluk düştüğünü vurguluyor. Koçkaya, “Türkiye özelinde modellenen senaryolarda temel değişkenin toplumsal izolasyon olduğu görülüyor. Yani hastalığın nasıl seyredeceği bizim kurallara ne kadar bağlı kaldığımızla yanlışsız orantılı olacak” diyor.

SALGIN YÜKSELME DÖNEMİNDE

Bilim Kurulu üyesi ve KTÜ Göğüs Hastalıkları Anabilim Kısmı öğretim üyesi Prof. Dr. Tevfik Özlü

“İçinde bulunduğumuz haftalar çok kritik. Çünkü, salgın yükselme trendinde. Olay sayılarındaki artışı görüyorsunuz. Bu periyotta bulaşmayı azaltacak önlemler alınmaz, alınanlara da uyulmaz ise hadise sayılarında patlama olabilir. Bu devri az hasarlı atlatmak için biraz dişimizi sıkacağız. Toplumsal izolasyon şart” diyor. Pekala virüsün böylesine süratli yayıldığı bu periyotta ne yapmak gerekli? Özlü şöyle anlatıyor:

“Sosyal izolasyon kurallarına uyarsak salgının suratı yavaşlar. Tam manasıyla kurallara uymaktan bahsediyorum. Dışarı asla çıkmayacaksınız, içeri de kimseyi almayacaksınız. Bahis, komşu, akraba, eş, dost ‘Gelin oturalım, bir çay içelim’ derse bir manası yok.

Ev halkı dışında diğerleriyle temas yasak. Bana gelen duyumlar üzerine size bir örnek vereyim. Bir hanım haftalardır evdeyim diyerek komşusuna kahve içmeye gidiyor. Komşusunun oğlu da işten müsaadeli olduğu için İstanbul’dan memleketine gideli 1-2 gün olmuş. Bir arada oturmuşlar. Sonra o komşunun oğlu olumlu çıktı. Artık 2 ailede karantinada. Önümüzdeki 1-2 hafta herkes kurallara uysa pat diye salgının yayılma suratı düşer. Toplumun nasıl davranacağını bilmediğimiz için ‘Salgın şu ay biter’ diyemiyoruz.”