Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’ndan Tarihi Faiz Artışı

0

BEĞENDİM

ABONE OL

News

0

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Para Politikası Kurulu (PPK), politika faizini 750 baz puan artışla yüzde 25 seviyesine yükseltti. Bu artış, Merkez Bankası’nın son üç ayda toplamda 16.5 puanlık bir yükseliş gerçekleştirmesiyle birlikte, faiz oranlarının dört yılın en yüksek noktasına ulaşmasına neden oldu. Merkez Bankası’nın bu beklenmedik oranlarda gerçekleştirdiği faiz artışı, piyasalarda büyük bir şaşkınlık yarattı.

BAKAN ŞİMŞEK’İN ROLÜ

AKP’li Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, 21 Nisan 2023 tarihinde katıldığı bir temel atma töreninde, “Bu kardeşiniz iktidarda olduğu sürece faiz yükselemez; faiz sürekli düşecektir. Göreceksiniz, enflasyon da faizle birlikte düşecektir.” ifadelerini kullanmıştı. Ancak mevcut ekonomik tablo, bu sözlerle çelişen bir durum ortaya koydu. Politika faizi, 24 Ağustos 2023 itibarıyla yüzde 25’e ulaştı.

Bu gelişmelerin arka planını araştıran gazeteci Barış Soydan, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın yüzde 25’lik faiz oranına nasıl ikna edildiğini kaleme aldı. Soydan’a göre, Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, Erdoğan’ı ikna etmek için Kur Korumalı Mevduat (KKM) sisteminden çıkışın ekonomide yaratacağı riskleri detaylı bir şekilde anlattı.

Cumhurbaşkanı Faiz Artırımına Nasıl İkna Edildi?

Barış Soydan’ın “Cumhurbaşkanı faiz artırımına nasıl ikna edildi” başlıklı yazısında şu ifadeler yer aldı:

• “Geçen ay yapılan bir düzenlemeyle KKM’nin kur farkı yükü Hazine’den Merkez Bankası’na devredildi. Merkez Bankası, KKM mudilerinin kur farkı maliyetini nasıl ödeyecek? Merkez Bankası Başkanı cebinden ödeyecek değil ya, vergi geliri olmadığına göre para basacak. Bu durum, zaten yükseliş trendinde olan enflasyonu daha da azdıracak.”
• “Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz’a KKM böyle devam ederse bütçe açığının iyice patlayacağını, yerel seçim öncesinde yapılması planlanan maaş zamları ve sosyal transferlerde zorluk çekileceğini, KKM’den kurtulmak için faizin zamana yayılmadan erkenden artırılması gerektiğini anlattı. Bu yapılırsa TL’nin cazibesinin artacağını belirtti.”
• “Cumhurbaşkanı Yardımcısı Yılmaz, bu endişeleri Cumhurbaşkanı Erdoğan’a iletti. Merkez Bankası’nın politika faizinde yapacağı artırımın iş dünyasına ve yatırım ortamına olumsuz etkisini hafifletmek için de seçici kredi politikasına önem verileceğini, böylelikle faiz artışının maliyetinin düşürüleceğini ifade etti. Bunun için de mali tarafın güçlü olması gerektiğini vurguladı.”

KKM’nin Tehdidi

Nitekim, Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, kredi garanti sistemi kapsamında KOBİ’lere sağlanan azami kredi garanti limitlerini artıracaklarını duyurdu. KOBİ’lerin sistemden kullanabileceği kredi garantisi 100 milyon liradan 150 milyon liraya, büyük firmalar içinse 350 milyon liradan 500 milyon liraya çıkarılacak.

Özetleyecek olursak:

• -Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın onayı, KKM’nin oluşturduğu büyük tehditler detaylı bir şekilde anlatılarak alındı. Bu süreci Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz yürüttü.
• -Kredilerde seçici desteklerle büyük olasılıkla yılbaşına kadar idare edilmeye çalışılacak.
• -Ekonomi yönetiminde 750 baz puanlık artırımla ilgili yapılan konuşmalarda sürekli “bir sürelik, bir süre için” vurgusu yapılıyor. Deneyimli isimler bunu, “Büyük olasılıkla Erdoğan’a faizin ne zaman düşürülmeye başlanacağına dair bir taahhüt de verildi” şeklinde yorumluyor…”