Siber zorbalık nedir ? Nedenleri nelerdir ?

0

BEĞENDİM

ABONE OL

News

0

Siber yani sanal zorbalık; bağlantı araçları vasıtasıyla bireylere ziyan vermek için  yazı, fotoğraf, ses ya da imaj üzere içerikleri kasti olarak paylaşma gayesiyle yapılan aksiyondur. Bir davranışın siber zorbalık olması için iki kıymetli öge bulunmaktadır. Öncelikle kişinin ziyan verme şuurunda ve farkındalığında olması gerekmektedir, başka öge ise yapılan zorbalığın devamlılık arz etmesidir. 

Siber zorbalık her yaşta görülebilen kişinin ruhsal, toplumsal ve akademik hayatını derde sokan bir durumdur. Çocuklar ve gençler siber zorbalıktan daha çok etkilenmektedir. 11-17 yaş aralığındaki gençlere yapılan bir araştırmaya nazaran; siber zorbalık en çok 12-14 yaş aralığında görülmektedir.

SİBER ZORBALIK NE HALDE KARŞIMIZA ÇIKMAKTADIR?

Siber zorbalık; kişinin, karşı tarafa ziyan vermek hedefiyle yaptığı her türlü aksiyon halinde ortaya çıkabilir.  E-mail atmak, bildiri atmak, cep telefonuyla daima aramak üzere yalnızca kişiyi gaye alan içerikler olabileceği üzere, web sayfalarında, toplumsal medya platformlarında herkesin görebileceği halde kişiyi maksat alan ve kişi için  rahatsızlık verici davranışlar biçiminde de görülebilmektedir.

Siber zorbalık çoklukla; online platformlarda arbede etmek, karşı tarafa ziyan verici aksiyonlarda bulunmak, kişiyi aşağılayıcı, küçük düşürücü hakaretlerde bulunmak, direkt ya da dolaylı  tehdit etmek yahut gözünü korkutucu iletiler vermek, gerçekliği olmayan iftiralar atmak, kişi için değerli, zımnî bir fotoğraf, ses ya da görüntüyü herkesin göreceği halde ifşa etmek, kişiyi taklit ederek geçersiz hesaplar açma, ortamdan dışlama, sanal tacizde bulunma ya da cinsel içerikli tacizler halinde görülebilmektedir.

SİBER ZORBALIĞIN NEDENLERİ NELERDİR?

Kişinin; bir aksiyonun sonucunun ziyan verici olduğunu bildiği halde, bu hareketi yapmaya devam etmesinin gerisinde bir çok etken bulunmaktadır.

 •         En değerli eksiklik; empati kuramama, yapılan davranışın karşı tarafı incilteceğini düşünememe, sonuçlarını kestirememe durumu yatmaktadır. Yüzyüze yapılmayan bir hareket sonucunda kişi; karşısındaki kişinin ne kadar üzüleceğini ve incineceğini farkedememektedir.

•         Aile içi bağlantının kopuk olduğu kişiler

•         Antisosyal davranış eğilimleri bulunan kişiler

•         Arkadaşlar ortasında tanınan olma, kendini kanıtlama eforu bulunan kişiler

•         Saldırganca davranmaktan haz almaktan hoşlanan kişiler

•         Kendisine berbat davranan bireylerden sanal ortamda intikam alma dileği olan kişiler 

•         Saldırganlık düşlemini sanal ortamda davranışa dökme eforu bulunan bireyler,  siber zorbalığa neden olan etkenler olabilmektedir.

 Ayrıca; internet üzerinden süratli ve kolay ulaşım sağlanması, internet ortamında paylaşılan bir bilginin başka şahıslar ortasında süratli bir halde yayılması, teknolojik aygıtlar sayesinde yayımlanan içeriğin kopyalanma ve uzun yıllar saklanabilmesi de etkenler ortasındadır.  Bütün bunların yanı sıra, tahminen de en değerlisi internet ortamında bireylerin kimliklerini çok rahat bir halde gizleyebilmeleri kişinin gerçek hayatında yapmayacağı şeyleri çok rahat yapmasına imkan tanımaktadır.

SİBER ZORBALIĞA MARUZ KALMANIN RUHSAL ETKİLERİ

Yapılan çalışmalar gösteriyor ki siber zorbalığa maruz kalan bireylerde; hüsran, kızgınlık ve hüzünlü olma duygusu ağır olarak görülmektedir. Uzun süren siber zorbalık durumunda kişinin; öz saygısında düşüş, kendisi hakkında kıymetli olan bilgilerin öğrenilmesi ve yayılmasından ötürü utanç yaşama, kendini bedelsiz hissetme, depresyon belirtileri görülmekle birlikte; zorba kişinin kimliğini kolay kolay saklayabilmesi ve kişinin kim olduğunun bilinmemesinden ötürü mağdur olan bireyde ağır gerilim yaşama, etrafındaki herkesten şüphelenme, güvensizlik sorunları, paranoid semptomlar, arkadaşlık bağlantısı kurmada zahmet çekme, intihar niyeti ya da eylemleri  görülebilmektedir.

EBEVEYNLERE DÜŞEN MİSYONLAR NELERDİR?

Genellikle zorbalığa maruz kalan gençler bu durumu paylaşmaktan çekinirler,  aile içi irtibatın düzgün olması, çocuğun yaşadığı badireleri paylaşabilmesine imkan tanır. Bu yüzden gerekli inancın sağlanması yaşadığı rastgele bir zahmette ya da siber zorbalığa maruz kalındığında ailesi ile paylaşabilmesi ismine değerlidir. 

Bu durumu paylaşan çocuğunuza  kendi yanılgısı olmadığını bilmesine dayanak olun.

Zorbalığı engelleyin.

Sosyal medya şifrelerinin inançlı olmasını sağlayın, kimlik bilgilerinin sanal ortamda paylaşılmaması hakkında çocuğunuzu bilgilendirin. Tanımadığı bireylerden gelen davetleri kabul etmeme, zımnilik ve güvenlik ayarları konusunda bilgilendirip dayanak olun. 

Yaşanan süreç ile ilgili gerekli ruhsal dayanağı almaktan çekinmeyin.

Peki madalyonun öbür ucu yani zorbalığı yapan bir çocuğun ebeveyni iseniz.

Yapılan aksiyonun beşerler üzerinde oluşabilecek ruhsal tesirleri hakkında konuşun.

Niyeti berbat olmasa dahi “şakalaşmak ve alay etmek” hedefiyle yapıldığından bahsetse bile; bu durumun kendisi için eğlenceli gözükmesinin yanı sıra  karşı tarafın neler yaşayabileceğine dair empati kurmasına takviye olun.

Okul, rehberlik servisi ile işbirliği içinde olun

Yaşanan sürecin ruhsal boyutunun ayrıntılı ele alınması için psikoterapi takviyesi almaktan kaçınmayınız.