Sedimantasyon Testi ve Önemi

0

BEĞENDİM

ABONE OL

News

0

Sedimantasyon Nedir?

Kelimelerin kökenine baktığımızda, “tortulaşma” ve “dibe çökme” anlamına gelen sedimantasyon, vücuttaki enfeksiyon seviyesini ölçmek için kullanılan bir testtir. Bu test, alınan kan örneğindeki kırmızı kan hücrelerinin ne kadar hızlı dibe çöktüğünü belirler. Bu süreç, vücuttaki iltihaplanma durumları hakkında önemli ipuçları sunar.

Sedimantasyon Testi Hakkında Bilgiler

Sedimantasyon testi, tıbbi olarak “eritrosit sedimantasyon hızı” (ESR) olarak adlandırılır ve vücuttaki iltihap seviyesini ölçmek için kullanılır. Bu test, tanı koymak için tek başına yeterli değildir; ancak, sağlık durumu hakkında önemli bilgiler sağlar. Test için hastadan bir kan örneği alınır ve bu örnek özel bir tüpe konularak baş aşağı şekilde bekletilir. Kırmızı kan hücrelerinin ne kadar sürede ve ne hızda çöktüğü gözlemlenir.

Kandaki enfeksiyon, eritrositlerin kümelenmesine neden olur. Bu kümeler, tek başına bulunan hücrelere göre daha yoğun oldukları için dibe daha hızlı çökerler. Çökme miktarı ve hızı, referans değerlerin dışındaysa, vücutta bir enfeksiyon veya iltihap olduğu anlamına gelir.

Sedimantasyon Hızının Normal Değerleri

Eritrosit sedimantasyon hızının normal değerleri, cinsiyet ve yaşa bağlı olarak değişiklik gösterebilir. Aşağıda, yaş gruplarına göre normal sedimantasyon değerleri verilmiştir:

• Yeni doğanlarda: 0 – 2 mm/h
• Gebelerde: 4 – 57 mm/h
• 50 yaşından küçük erkeklerde: 0 – 15 mm/h
• 50 yaşından büyük erkeklerde: 0 – 20 mm/h
• 50 yaşından küçük kadınlarda: 0 – 20 mm/h
• 50 yaşından büyük kadınlarda: 0 – 30 mm/h

Bazı etkenler, kanın yapısını değiştirerek kırmızı kan hücrelerinin çökelme hızını etkileyebilir. Bu etkenler arasında:

• Gebelik
• Obezite
• Anemi
• Kullanılan bazı ilaçlar (örneğin; kortizon, doğum kontrol ilaçları ve bazı hipertansiyon ilaçları)
• Regl dönemi

Sedimantasyon Yüksekliği Neden Olur?

Sedimantasyon testinin yüksek çıkması, birçok hastalıkla ilişkilendirilebilir. Vücutta iltihaplanmaya neden olan durumlar, sedimantasyon değerinin artmasına yol açar. Sedimantasyon yüksekliğine neden olabilecek bazı hastalıklar şunlardır:

• Otoimmün hastalıklar
• Romatizmal hastalıklar
• Enfeksiyonlar
• Böbrek hastalıkları
• Bazı kanser türleri
• Tüberküloz

Sedimantasyon Yüksekliği Nasıl Tedavi Edilir?

Sedimantasyon değerinin yüksek çıkmasına neden olan durumun tespit edilmesi, tedavi sürecinin ilk adımıdır. Aşırı kilo kaybı, iştahsızlık, şişmiş ve ağrılı eklemler veya dışkıda kan gibi belirtiler varsa, doktorunuz sedimantasyon testi isteyebilir. Bu testin sonuçları, altta yatan sağlık sorunlarını belirlemeye yardımcı olacaktır.

Sedimantasyon Düşüklüğü Nedir?

Sedimantasyon düşüklüğü, vücutta iltihap olmadığı anlamına gelir. Genellikle sedimantasyon düşüklüğü, büyük bir sağlık problemi olarak görülmez. Ancak, bazı böbrek ve karaciğer rahatsızlıkları, yüksek kan şekeri gibi durumlar, sedimantasyon değerinin düşmesine yol açabilir. Ayrıca, bazı kan hastalıklarında sahte sedimantasyon düşüklüğü de görülebilir. Örneğin, polisetemi rubra ve lösemi gibi hastalıklarda, vücutta iltihap bulunmasına rağmen yapılan teste normal değerler çıkabilir.