Koronavirüs: Covid-19 salgınıyla ilgili yanıtı hala bilinmeyen 9 soru

0

BEĞENDİM

ABONE OL

News

0

Getty Images

Herkese çok daha fazla vakit geçmiş üzere gelse de, yeni tip koronavirüsün ortaya çıkışından bu yana yalnızca üç aydan biraz daha fazla bir vakit geçti.

Dünya genelinde bilim insanlarının harikulâde uğraşlarına karşın, hala bu virüsle ilgili bilinmeyen çok fazla şey var.

Koronavirüsle ilgili hala cevabı aranan birtakım sorular şunlar:

1. Kaç şahsa bulaştı?

En kolay lakin en kritik sorulardan birisi bu.

Dünya genelinde koronavirüs taşıdığı tespit edilen şahısların sayısı yarım milyonu geçti lakin bu gerçek sayının aslında çok ufak bir kısmını temsil ediyor.

Ayrıca, virüsü taşıyan lakin hastalanmayan asemptomatik bireylerin sayısının bilinmemesi durumu daha da karmaşık bir hale getiriyor.

Antikor testinin geliştirilmesiyle birlikte kimlerin virüsü taşıyıp taşımadığı da tespit edilebilecek. Fakat bundan sonra virüsün ne kadar geniş bir kitleye ve ne kadar süratli bir biçimde yayılmış olduğu anlaşılacak.

2. Aslında ne kadar ölümcül?

Dünya genelindeki gerçek toplam hadise sayısını bilmeden, mevt oranını tespit etmek de mümkün değil.

Şu anda yapılan hesaplamalar, virüsü kapanların yüzde 1’inin hayatını kaybettiğini gösteriyor.

Ancak asemptomatik bireylerin sayısının çok olması halinde aslında vefat oranı da daha düşük seviyelere gerileyebilir.

3. Belirtiler neler?

Koronavirüsün esas belirtileri ateş ve kuru öksürük. Temel olarak bu iki şikayetin olup olmadığı yakından izleniyor.

Bununla birlikte kimi hastalarda boğaz ve baş ağrısı ile ishal üzere şikayetlerin de görüldüğü bildiriliyor. Hatta kimi şahısların koku ve tat hislerini kaybetmekten şikayet ettikleri de belirtiliyor.

Ancak en değerli soru burun akıntısı ve hapşırık üzere hafif ve grip gibisi belirtilerin Covid-19 için de geçerli olup olmadığı. Çünkü birtakım Covid-19 hastalarında, burun ve geniz akıntısı ile hapşırık da görülüyor.

Yapılan araştırmalar, bu durumun olasılıklar dahilinde olduğunu ve grip olduğunu sanıp kâfi tedbir almayan bireylerin de virüsün yayılmasına bilmeden katkıda bulunmuş olabileceğine işaret ediyor.

Science Photo Library

4. Virüsün yayılmasında çocukların rolü ne?

Çocukların da koronavirüse yakalanabileceği biliniyor. Lakin çocukların büyük bir kısmı, hastalığı hafif atlatıyor ve öbür yaş kümelerine kıyasla en düşük mevt oranlarından birisi çocuklarda görülüyor.

Çocuklar ekseriyetle park, okul, ziyaret üzere yerlerde ekseriyetle çok sayıda beşerle toplumsallaştığı için bu stil virüsler için harika yayıcı oluyor.

Ancak yeni tip koronavirüsün yayılmasında çocukların nasıl bir rol oynadığı şimdi bilinmiyor.

5. Virüsün kaynağı ne?

Virüs, 2019 yılının sonunda Çin’in Vuhan kentinde ortaya çıktı. Kentteki hadiselerin bir canlı hayvan pazarında kümelendiği tespit edildi.

Resmi olarak Sars-CoV-2 olarak isimlendirilen yeni tip koronavirüs, yarasalarda görülen virüslerle benzerlik taşıyor.

Ancak virüsün yarasadan şimdi bilinmeyen bir ya da daha fazla hayvan tipine geçtiği ve buradan da insanlara sıçradığı düşünülüyor.

Bu yayılma zincirindeki eksik modül şimdi tamamlanmış değil ve bu zincir ileride diğer virüsün yayılmasında da rol oynayabilir.

6. Yaz aylarında virüs tesirini yitirecek mi?

Grip ve nezle, kız aylarında yaza kıyasla daha çok görülüyor. Lakin havaların ısınmasının koronavirüsün yayılma suratını etkileyip etkilemeyeceği ise şimdi bilinmiyor.

İngiliz hükümetinin bilim danışmanları, virüsün yayılımında mevsimlerin tesirinin olup olmadığının netleşmediğini belirtti. Havaların ısınması yayılımı yavaşlatacak bir tesir yapacak olsa bile bunun nezle ve gribe kıyasla daha az olması bekleniyor.

Yaz aylarında koronavirüs salgınında bir yavaşlama olması halinde bile kış geldiğinde olayların yine sıçrama yapması da olasılıklar dahilinde.

7. Neden birtakım şahıslar hastalığı daha ağır geçiriyor?

Virüsü kapanların çok büyük bir kısmı Covid-19’u hafif bir halde atlatıyor. Lakin kapanların yaklaşık yüzde 20’si daha önemli sıkıntılar yaşıyor.

Bunun nedeni şimdi bilinmiyor.

Ancak bireylerin bağışıklık sisteminin sağlamlığı ve genetik etkenlerin rol oynuyor olabileceği düşünülüyor.

Bu durumun nedenlerinin tam olarak tespit edilmesi, hastaların ağır bakıma kaldırılacak kadar ağırlaşmalarını engelleyecek tedbirlerin belirlenmesinin birinci adımı olarak görülüyor.

8. Bağışıklık ne kadar sürüyor ve virüsü ikinci kere kapma ihtimali var mı?

Virüse karşı bağışıklığın ne kadar sürdüğüne dair çok fazla spekülasyon fakat çok az kesin bilgi var.

Virüsü kapıp hastalanan ve daha sonra güzelleşen şahısların bağışıklık kazanması gerekiyor. Lakin Covid-19’un ortaya çıkmasından bu yana çok az bir vakit geçtiği için şimdi bağışıklığın ne kadar sağlam olduğuna dair uzun vadeli bir bilgi bulunmuyor.

Hastalığın ikinci kere tespit edildiği söylenen hastalar için virüsten arındıkları istikametindeki test sonuçlarının kusurlu olabileceği yorumları yapılıyor.

İnsanların ne seviyede bağışıklık kazandığı, bu virüsün uzun vadeli seyrinin anlaşılması için de kritik kıymet taşıyor.

9. Virüs mutasyona uğrar mı?

Virüsler her vakit mutasyona uğrar. Genetik kodlarında meydana gelen değişimlerin büyük bir kısmı değerli bir fark ortaya çıkarmaz.

Genel kanı, virüslerin uzun vadede daha az ölümcül hale geldiği istikametinde. Lakin bu da kesin değil.

Virüsün mutasyona uğraması halinde, gripte olduğu üzere bedenin artık bu virüsü tanıyamaz hale gelmesinden ve tekrar bir salgına dönüşmesinden tasa ediliyor.

BBC

• BİLMENİZ GEREKENLER – Koronavirüs nedir?
• TÜRKİYE’DE SON DURUM – Hangi tedbirler alındı?
• KORONAVİRÜS HARİTASI – Salgında son durum ne?
• SON BİLGİLER NEREDE? – Sıhhat Bakanlığı’nın günlük tablosu
• BELİRTİLER – Koronavirüsten nasıl korunursunuz?
• VÜCUDA TESİRLERİ – İnsan vücudunda ne değişimlere yol açıyor?
• NASIL KORUNURSUNUZ? – Hangi tedbirleri alabilirsiniz?
• COVID-19 VE GERÇEKLER – Koronavirüs hakkında inanmamanız gereken hurafeler