Herediter Anjioödem Hastalığı
Herediter Anjioödem hastalığı, son dönemlerde TV8 ekranlarında yayınlanan MasterChef All Star programıyla dikkatleri üzerine çekti. Programın popüler yarışmacılarından biri olan Alican Sabunsoy, yaşamı boyunca mücadele ettiği bu hastalığı izleyicileriyle paylaştı. Bu açıklamanın ardından, Herediter Anjioödem hastalığına dair araştırmalar hız kazandı. Peki, Herediter Anjioödem nedir? Belirtileri nelerdir ve nasıl tedavi edilir?
HEREDİTER ANJİOÖDEM NEDİR?
Herediter Anjioödem (HAE), genetik kökenli bir hastalık olarak tanımlanır ve tekrarlayan cilt altı veya mukozal dokularda şişme ataklarına yol açan nadir bir durumdur. Bu hastalık, genellikle aile geçmişi ile ilişkili bir kalıtsal rahatsızlıktır. HAE’nin en belirgin semptomlarından biri, aniden ortaya çıkan şişme ataklarıdır. Bu ataklar genellikle yüz, dudaklar, dil, eller, ayaklar, genital bölge veya iç organlarda meydana gelir. Şişlikler, bazen ağrılı olabilir ve kaşıntıya sebep olabilir. Ayrıca mide ağrısı, ishal ve bulantı gibi sindirim sistemi semptomları da sıklıkla görülmektedir.
HEREDİTER ANJİOÖDEM BELİRTİLERİ NELERDİR?
Herediter Anjioödem (HAE), genetik bir hastalık olması nedeniyle belirtiler bireyler arasında farklılık gösterebilir. Ancak genel olarak aşağıdaki semptomlar gözlemlenebilir:
- Ani Şişme Atakları: HAE’nin en belirgin belirtisi, cilt altı veya mukozal dokularda aniden gelişen şişme ataklarıdır. Bu şişmeler genellikle yüz, dudaklar, dil, eller, ayaklar, genital bölge veya iç organlarda oluşabilir.
- Ağrı ve Kaşıntı: Şişlikler genellikle ağrıya neden olabilir ve kaşıntı hissi yaratabilir. Ataklar sırasında etkilenen bölgede rahatsızlık hissedilebilir.
- Sindirim Sistemi Semptomları: HAE atakları bazen sindirim sistemi üzerinde de etkili olabilir. Mide ağrısı, ishal, bulantı ve kusma gibi semptomlar görülebilir.
- Solunum Problemleri: Nadir durumlarda, HAE atakları solunum yollarını etkileyerek nefes almada zorluk, hırıltı veya öksürük gibi sorunlara yol açabilir.
- Stres veya Yorgunluk Tetiklemesi: Bazı durumlarda, stres, yorgunluk, travma veya cerrahi gibi faktörler HAE ataklarını tetikleyebilir veya şiddetini artırabilir.
- Daha İyi Hissetme: Herediter Anjioödem atakları genellikle 24 ila 72 saat içinde kendiliğinden düzelir ve şişlikler yavaşça azalır.
HEREDİTER ANJİOÖDEM NASIL TEDAVİ EDİLİR?
Herediter Anjioödem tedavisinde uygulanan bazı yöntemler şunlardır:
- C1 İnhibitör Replasman Tedavisi: HAE’nin temel nedeni C1 inhibitör eksikliğidir. Bu nedenle, eksik olan C1 inhibitörün vücuda verilmesi, atakları önlemek veya semptomları hafifletmek amacıyla kullanılır. Bu tedavi, hastanın bağışıklık sistemine doğrudan müdahale eder.
- Antifibrinolitik İlaçlar: Bu ilaçlar, atakları hafifletmek veya önlemek amacıyla kullanılır. Antifibrinolitik ilaçlar, bradikinin üretimini ve etkisini azaltarak şişlikleri kontrol altına almaya yardımcı olabilir.
- Bradikinin Reseptör Antagonistleri: Bu ilaçlar, bradikinin reseptörlerine bağlanarak bradikinin etkisini azaltabilir. Böylelikle atakların şiddeti ve sıklığı azaltılabilir.
- Atak Tedavisi: HAE atakları aniden gelişebilir. Bu nedenle atak anında semptomları hafifletmek amacıyla antihistaminikler, ağrı kesiciler ve antiinflamatuar ilaçlar kullanılabilir.
- Tetikleyicilerden Kaçınma: Bazı durumlar, HAE ataklarını tetikleyebilir. Örneğin, stres, yorgunluk, travma veya cerrahi gibi durumlar. Bu nedenle, tetikleyicilerden kaçınmak veya bu durumlarla başa çıkmak tedavi stratejileri arasında yer alabilir.
Herediter Anjioödem tedavisi, hastanın durumuna ve semptomların şiddetine göre değişiklik gösterir. Tedavi yaklaşımı, genellikle bir uzman doktor tarafından belirlenir. Eğer Herediter Anjioödem teşhisi konmuşsa veya bu hastalıktan şüphe ediliyorsa, bir sağlık profesyonelinin önerdiği tedavi yöntemlerine uyulması büyük önem taşır.