Hamilelikte Aşılama ve Korunma Yöntemleri

0

BEĞENDİM

ABONE OL

News

0

Aşılama ve Hamilelik: Korunmanın Önemi

Aşıların temel amacı, anne adaylarını yüksek risk altında bulunan bulaşıcı hastalıklara karşı korumaktır. Aşılama sayesinde, düşük, bebekte gelişim geriliği ve zekâ geriliği gibi ciddi durumlar da önlenebilmektedir. İdeali, aşıların hamilelik öncesinde tamamlanmasıdır; ancak hamilelik sırasında da belirli aşı uygulamaları yapılmaktadır. Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Doç. Dr. Şafak Yılmaz Baran, her aşının kendine özel bir uygulama takvimi olduğunu vurgulamakta ve “Canlı aşılar haricinde hamilelikte uygulanabilen tüm aşılar, hamileliğin ilk üç aylık döneminde de dâhil olmak üzere, herhangi bir hamilelik haftasında yapılabilmektedir. Ancak, hamileliğin ilk üç ayı organ gelişimi için kritik bir dönem olduğundan, aşıların mümkünse bu süreden sonra uygulanması daha uygun görülmektedir” şeklinde açıklamada bulunmaktadır.

Hamilelikte standart aşı takvimine göre uygulanması gereken aşıların yetersiz dozda ve sürede uygulanmasının etkinliğini azaltabileceğine dikkat çeken Doç. Dr. Şafak Yılmaz Baran, “Örneğin, tetanoz aşısında doğumdan en geç iki hafta önce aşı dozunun tamamlanmış olması gerekmektedir. Yeterli süre sağlanmadığında, tek doz tetanoz aşısı olan anne ve bebek, bu hastalık açısından risk altında olmaktadır” diyerek uyarıda bulunmaktadır.

Hamilelikte Hangi Aşı Ne Zaman Yapılmalıdır?

Amerikan Obstetrik ve Jinekoloji Derneği (ACOG), tüm hamileler için rutin olarak tetanoz, difteri, boğmaca, hepatit B ve influenza aşılarını önermektedir. Bu aşılar, hamilelikte iyi bir güvenlik profiline sahip olup, yenidoğana pasif koruma sağlamaktadır ve düşüğe neden olmamaktadır. Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Doç. Dr. Şafak Yılmaz Baran, hamilelik döneminde yaptırılması hayati öneme sahip aşıları şu şekilde açıklamaktadır:

• İnfluenza Aşısı: Hamilelikte önerilen önemli aşılardandır. Doç. Dr. Baran, influenza enfeksiyonunun hamilelikte daha ağır seyredebileceğine dikkat çekerek, “Zira influenza, annede akciğer ve kalp sorunlarına, hastanede yatış gereksinimine ve düşük riskine yol açabilmektedir” demektedir. Ayrıca, influenza aşısının antikorları plasentadan geçerek bebeği korumakta ve 6 aydan küçük yenidoğanlarda da koruma sağlamaktadır.
• Covid-19 Aşısı: Covid-19 pandemisi sırasında yapılan araştırmalar, anne adaylarının hamile olmayanlara göre bu enfeksiyonu daha ağır geçirdiğini ortaya koymuştur. Çalışmalar sonucunda, inaktif Covid-19 aşılarının hamilelik süresince etkin ve güvenli olduğu belirlenmiştir. Bu nedenle, anne adaylarına T.C. Sağlık Bakanlığı ve Kadın Doğum Dernekleri tarafından Covid-19 aşısı önerilmektedir.
• Tetanoz-Difteri Aşısı: Tetanoz enfeksiyonu, hamilelikte yaralanmalar, ısırıklar, trafik kazaları ve hijyenik olmayan koşullarda doğum esnasında bebeğin göbek kordonunun kesilmesi gibi durumlarla ilişkilidir. Aşılama, hem hamilelikte tetanoz enfeksiyonunun şiddetini azaltmakta hem de erken doğum ve ölü doğum riskini düşürmektedir.
• Hepatit B Aşısı: Hepatit B aşısı, anne adayının daha önce bağışıklığı yoksa uygulanabilmektedir. Hamilelikte geçirilen hepatit B enfeksiyonu, normal popülasyona göre daha ciddi seyretmemektedir; ancak yenidoğana enfeksiyonun aktarılma riski bulunmaktadır.
• Boğmaca Aşısı: Boğmaca aşısı çocukluk döneminde uygulanmakta, fakat ömür boyu bağışıklık sağlamamaktadır. Bu nedenle hamilelikte 6. aydan sonra, doğacak bebeği korumak amacıyla boğmaca aşısı önerilmektedir.

Hamilelikte Dikkat Edilmesi Gereken Aşılar

Canlı aşıların anne karnında fetüsü enfekte etme riski bulunduğu için, oral polio, kızamık-kızamıkçık-kabakulak, zona, suçiçeği ve verem aşıları hamilelikte önerilmemektedir. Ayrıca, Human Papilloma Virus (HPV) aşısı ile ilgili yapılan çalışmaların az olması nedeniyle, hamilelik döneminde uygulanması tavsiye edilmemektedir. Zorunluluk halinde uygulanabilen aşılar arasında pnömokok, hepatit A, meningokok, inaktif polio ve hemafilus influenza aşıları bulunmaktadır; ancak bu aşıların fetüs açısından güvenilirliği kesin değildir. Örneğin, pnömokok aşısı, kronik hastalıklara sahip ve bağışıklık sistemi zayıflamış bireylerde zorunlu olarak uygulanabilmektedir.

Anne olmaya hazırlanan kadınlarda, kızamık, kabakulak, kızamıkçık ve suçiçeği gibi enfeksiyonlara karşı bağışıklığın kontrol edilmesi önemlidir. Bağışıklığı olmayan anne adayları, hamilelik öncesinde bu aşılarını tamamlamalıdır; zira bu enfeksiyonlarla karşılaşma durumunda hamilelik ve doğacak bebek olumsuz etkilenebilir.