Glüten Nedir? Tanımı, Çölyak Hastalığı ve Glütensiz Beslenme

0

BEĞENDİM

ABONE OL

News

0

Glüten Nedir?

Türkiye’de temel besin kaynağı olan tahıl grubunun çoğunda glüten bulunmaktadır. Buğday, arpa ve çavdar gibi tahıllar, glüten içeren başlıca ürünlerdir. Glüten, kozmetikten gıda boyalarına, şampuanlardan diş macunlarına kadar günlük hayatta kullanılan birçok ürünün içeriğinde yer almaktadır. Özellikle glüten duyarlılığı, çölyak hastalığı ve buğday alerjisi olan bireyler için glüten tüketimi büyük önem taşımaktadır. Peki, glütenin tanımı nedir? Hangi gıdalarda glüten bulunur ve hangi besinler glütensizdir?

Glütenin Tanımı

Glüten, buğday içerisinde bulunan ve unun öz değerlerini en yüksek oranda barındıran bir protein grubudur. Unun içerisindeki yaş glüten değeri ideal olarak 28-32 arasında olmalıdır. Eğer bu değer eksikse, iyi kalitedeki buğday ile karıştırılarak veya kuru glüten ilavesiyle istenen sonuçlara ulaşılabilir. Kuru glüten, geçmişte buğday nişastası üreticileri için teknoloji yetersizliği nedeniyle zor elde edilen bir maddeydi. Ancak günümüzde un sanayisi, dayanıklı unlu mamuller ve balık yemi gibi alanlarda yaygın bir sanayi hammaddesi olarak kullanılmaktadır. Glütenin kullanımının sınırlı veya kontrollü olması, çölyak hastalığının bu protein grubuna karşı gösterdiği hassasiyetten kaynaklanmaktadır. Batı ülkelerinde, hazır gıdalarda içindekiler listesinde belirtilmesi gereken belli bir oranın üzerinde risk taşıyan alerjenler arasında yer almaktadır.

Çölyak Hastalığı Nedir?

Çölyak hastalığı, genetik yatkınlığı olan bireylerde glutene maruz kalma sonucu gelişen, kronik ve immün aracılı bir ince bağırsak enteropatisidir. Bu hastalık, glütenin sindirim sisteminde yol açtığı hasarlar nedeniyle önemli sağlık sorunlarına neden olabilir.

Glüten Nerelerde Bulunur?

• Un
• Bulgur
• İrmik
• Makarna
• Şehriye, Kuskus
• Kepek
• Simit
• Ekmek
• Cips ve hazır çorbalar
• Maltlı içecekler

Glütensiz Beslenenler Neler Yiyebilir?

• Kırmızı Et
• Balık
• Hindi Eti
• Yumurta
• Tavuk
• Diğer deniz ürünleri
• Taze sebze ve tüm meyveler
• Nohut, mercimek, fasulye, kuru börülce ve soya fasulyesi gibi kurubaklagiller
• Süt, peynir, yoğurt, kefir ve ayran
• Fındık, badem ve ceviz
• Mısır, pirinç, patates, kinoa, keten tohumu ve chia tohumu gibi tahıllar
• Patates, mısır ve pirinçten yapılmış glütensiz unlar
• Mısır ve patates nişastası
• Zeytinyağı, margarinler gibi tüm sıvı ve katı yağlar
• Bal, beyaz ve esmer şeker