Gamma Knife Radyocerrahisi: Tanım, Uygulama Alanları ve Avantajları

0

BEĞENDİM

ABONE OL

News

0

Gamma Knife Radyocerrahisi Nedir?

Gamma Knife, İsveçli beyin cerrahı Lars Leksell tarafından geliştirilmiş bir radyocerrahi yöntemidir. İlk ön çalışmaları 1950’li yıllara kadar uzanmakta olup, ilk hasta tedavisi 1968 yılında gerçekleştirilmiştir. Türkiye’de ise 1997 yılından itibaren Gamma Knife ile tedavi uygulamalarına başlanmıştır. O zamandan bu yana, uygun hasta gruplarında Gamma Knife radyocerrahisi, etkileyici sonuçlar elde etmiştir.

Gamma Knife Radyocerrahisinin Radyoterapiden Farkları

Gamma Knife radyocerrahisi, stereotaktik çerçeve adı verilen metal bir çerçevenin kafatasına yerleştirilmesi ile başlar. Bu çerçeve, kafatasını sabit hale getirerek, hastalıklı bölgeye veya hedeflenen bölgeye yoğunlaştırılmış radyasyon verilmesini sağlar. Radyoterapi ile karşılaştırıldığında, radyoterapide daha geniş bir alana, genellikle birkaç seansta radyasyon uygulanırken, Gamma Knife ile tek seferde hedeflenen bölgeye radyasyon verilmektedir.

Radyoterapide, sağlıklı dokuların zarar görmemesi için dozlar günlere bölünerek uygulanırken, Gamma Knife’ın sunduğu avantajlar sayesinde normal dokular büyük oranda korunmakta ve işlem tek seansta gerçekleştirilebilmektedir. Özellikle, tümör 3 cm’den küçükse tek bir tedavi yeterli olurken, daha büyük tümörlerde tedavi günlere bölünerek planlanabilmektedir.

Gamma Knife Radyocerrahisinin Uygulama Alanları

• Beyindeki Damarsal Bozukluklar: Doğuştan damar yumağı (AVM) ve kavernom gibi durumlar Gamma Knife ile başarılı bir şekilde tedavi edilebilir.
• İyi Huylu Beyin Tümörleri: Meningiom, vestibular schwannoma ve bazı hipofiz tümörleri gibi iyi huylu tümörlerin tedavisinde kullanılır.
• Kötü Huylu Tümörler: Vücudun farklı bölgelerinden beyine sıçramış kanser türleri, yani metastazlar için etkili bir tedavi seçeneğidir.
• Fonksiyonel Bozukluklar: Trigeminal nevralji (ani yüz ağrısı) ve tremor (el titremesi) gibi durumlarda da uygulanabilir.

Gamma Knife Tedavisinin Aşamaları

Gamma Knife tedavisi, beyin cerrahı, radyasyon onkoloğu, medikal fizikçi, teknisyen ve hemşirelerden oluşan bir ekip tarafından gerçekleştirilir. İlk olarak, kafanın sabitlenmesi için lokal anestezi altında stereotaktik çerçeve takılır. 12 yaşından küçük hastalar için işlem sedasyon altında yapılır. Çerçevenin takılmasının ardından, MR görüntülemesi yapılır ve gerekirse anjiyografi uygulanır. Bilgisayar destekli özel bir program ile tedavi planlanır, hedef doku belirlenir ve uygulanacak radyasyon dozu tespit edilir.

Tedavi, planlama aşamasından sonra tedavi ünitesinde gerçekleştirilir. Uygulama süresi, lezyonun hacmine ve radyasyon dozuna bağlı olarak 10 dakika ile 3-4 saat arasında değişmektedir. Bazı hastalar için Gamma Knife tek başına yeterli olurken, bazıları için ameliyat sonrası tedavi olarak kullanılabilir.

Gamma Knife Sonrası Takip

Gamma Knife uygulandıktan sonra hastalar düzenli olarak takip edilir. Metastaz nedeniyle tedavi uygulanan hastalar için tümörün durumu 2-4 ayda bir kontrol edilirken, iyi huylu tümörlerde hastalardan yılda bir MR çektirmeleri istenir. Radyasyonun etkisi, tümörün büyümesinin durması ile anlaşılır. Eğer tümör büyümüyorsa tedavi başarılı olmuştur. Öte yandan, AVM tedavisinde damar yumağının kaybolması beklenir ve bu süreç 2-3 yıl alabilir.

Gamma Knife Tedavisinin Avantajları

• Açık Cerrahiye Gerek Bırakmaması: Birçok beyin tümöründe cerrahi müdahale olmaksızın tedavi imkanı sunar.
• Genel Anestezi Gerekmez: Hastalar, kalp hastalığı veya karaciğer yetmezliği gibi durumları olsa bile genel anestezi riski yaşamazlar.
• Hızlı İyileşme Süreci: Gamma Knife sonrası hastalar hemen günlük yaşamlarına dönebilir.
• Saç Dökülmesi Yoktur: Uygulama sırasında saç kesimi ya da deri yarası oluşmaz.
• Zaman Tasarrufu: Tek seferde uygulandığı için hastaların sürekli hastaneye gitmesine gerek kalmaz.
• Normal Dokular Korunur: Etraftaki normal dokulara gelen radyasyon miktarı minimumdur.
• Ağrısız İşlem: İşlem sırasında ve sonrasında ağrı hissedilmez.
• Komplikasyon Riski Yoktur: Açık cerrahinin getirdiği riskler ve komplikasyonlar yaşanmaz.
• Moral Artışı: Hastalar için konforlu bir tedavi süreci sunar.

Sonuç Olarak

Gamma Knife, radyocerrahinin en gelişmiş ve etkili yöntemlerinden biri olarak kabul edilmektedir. Hastanemizdeki son model Gamma Knife cihazı olan Icon, hem stereotaktik çerçeve ile hem de yüz maskesi ile tedavi imkanı sunar. Hangi yöntemin kullanılacağına hekim karar verir. Tecrübeli ekibimiz ve gelişmiş teknolojimiz ile hasta konforunu ön planda tutarak başarılı uygulamalar gerçekleştirmekteyiz.

Kaynak: Herkese Bilim Teknoloji