Elon Musk’ın X Değişimi: WeChat Taklidi ve Dijital Ödeme Dünyası

0

BEĞENDİM

ABONE OL

News

0

Elon Musk’ın X Değişimi ve WeChat Taklidi

Yazarlar: Peter Hoskins ve Fan Wang | Kaynak: BBC News

Elon Musk, bu hafta Twitter’ın adını X olarak değiştirdi. Bu, Musk’ın Çin’deki mega uygulama WeChat’i taklit etme girişiminin en yeni adımı olarak öne çıkıyor. Geçen yıl 44 milyar dolara satın aldığı Twitter’ı, çok daha büyük ve kapsamlı bir platforma dönüştürmek istediğini daha önce de ifade etmişti. WeChat, sohbet, çöpçatanlık, ödeme, sosyal medya ve taksi çağırma gibi çeşitli hizmetleri tek bir çatı altında sunmasıyla “her şeyin uygulaması” olarak adlandırılıyor. Musk, Twitter’ı bu tür bir uygulama haline getirebilmenin büyük bir başarı olacağına dikkat çekmişti. Bu hafta X platformunda yaptığı bir paylaşımda, önümüzdeki aylarda uygulamaya yeni iletişim ve finans özellikleri ekleyeceklerini duyurdu.

Musk, şirketin cirosunu artırmayı hedeflese de, Twitter’ı satın aldığı günden bu yana reklam gelirinin neredeyse yarı yarıya azaldığı gözlemleniyor.

WeChat Nedir ve Musk Neden Taklit Ediyor?

2011’de teknoloji devi Tencent tarafından piyasaya sürülen WeChat, 1.4 milyar nüfuslu Çin’de neredeyse herkesin vazgeçilmezi haline gelmiştir. Bu uygulamayı “süper uygulama” olarak tanımlamak oldukça yerinde olur. WeChat, mesajlaşma, sesli ve görüntülü aramalar, sosyal paylaşımlar, yemek siparişleri, oyunlar ve hatta çöpçatanlık hizmetleri gibi birçok işlevi barındırıyor. Yani WhatsApp, Facebook, Apple Pay, Uber, Amazon, Tinder gibi pek çok uygulamanın bir arada toplandığı bir platform olarak düşünülebilir.

Çin’de bu uygulamanın günlük yaşamda bu kadar yaygın kullanılması, onsuz bir yaşam sürmenin neredeyse imkansız hale gelmesine yol açmaktadır. Aşağıdaki görselde, uygulamanın farklı kısımlarına ait çeşitli arayüzleri görebilirsiniz:

• WeChat alışveriş arayüzü
• Yemek siparişi arayüzü
• Otel rezervasyonu arayüzü
• Yatırım arayüzü

Başlangıçta WhatsApp benzeri bir mesajlaşma platformu olarak yola çıkan WeChat’in en çok kullanılan özelliklerinden biri, sosyal paylaşım arayüzüdür. Kullanıcılar, cüzdan özelliği aracılığıyla QR kodlarla ödeme yapabilir, faturalarına ödeme talimatı verebilir, yatırım yapabilir ve hatta kredi çekebilirler. Ayrıca, Çin hükümetinin bazı hizmetleri de uygulamaya entegre edilmiştir. Bu hizmetler arasında sosyal güvenlik bilgilerini kontrol etme, trafik cezası ödeme ve hastane randevusu alma gibi işlemler bulunmaktadır. Pandemi döneminde, bu uygulamadan bir kod almadan ülke içinde seyahat etmek mümkün değildi.

WeChat’in Dezavantajları ve Güvenlik Endişeleri

Öte yandan, bir uygulamanın içinde bu kadar çok hizmetin yer almasının bazı dezavantajları da mevcuttur. Pratik açıdan, WeChat cep telefonunda onlarca GB’lık yer kaplayabilir. Bunun yanı sıra, uygulamanın hayatın her alanında kullanılması, Çin hükümetinin sansür ve gözetim faaliyetleri nedeniyle endişe yaratmaktadır. BBC gibi medya kuruluşları ve sosyal medya uygulamaları, Çin’de yasaklıdır. Devletin interneti bu denli kontrol etmesi nedeniyle, WeChat’te hükümeti eleştirmek oldukça riskli bir durumdur. Eleştiriler nedeniyle uygulamaya erişimi günlerce, hatta haftalarca kısıtlanan birçok kişi bulunmaktadır. Ayrıca, kamuoyunda tartışılmayan konularda bile yanlışlıkla engellenen kullanıcılar olmuştur. Atlantic Council Küresel Çin Merkezi Direktör Yardımcısı Kitsch Liao, WeChat gibi uygulamaların Pekin’in hayatın her alanını kontrol etme amacına hizmet ettiğini belirtmektedir:

“Çin Komünist Partisi’ne risk oluşturabilecek en küçük şey bile engelleniyor.”

Batı’da Böyle Bir Uygulama İş Yapabilir Mi?

Hong Kong’daki Çin Üniversitesi’nden Kecheng Fang, WeChat’in Çin’de bu kadar başarılı olmasının iki ana sebebine dikkat çekiyor. Bunlardan ilki, Çin’de internetin geç yaygınlaşması nedeniyle neredeyse herkesin WeChat’e bilgisayarlarından değil, cep telefonlarından erişiyor olmasıdır. Fang, bu durumu şu şekilde ifade ediyor:

“Böylece, açık bir internet deneyimi yerine etrafı duvarlarla çevrilmiş bir bahçeye benzeyen WeChat’te vakit geçiriyorlar. Her şeyin uygulamasını bilgisayarlardan ziyade cep telefonlarında hayata geçirmek daha kolay.”

Fang’ın bahsettiği ikinci faktör, Batı ülkelerinin aksine Çin’de rekabeti düzenleyen yasaların olmamasıdır. Bu durum, WeChat’in alışveriş alanındaki rakibi Taobao ve videodaki rakibi Douyin’i engelleyebilmesine olanak tanır. Yatırım firması Race Capital’dan Edith Yeung, Çin ve Batı arasındaki bir diğer önemli farkı vurguluyor: Dijital ödemelerin yaygınlığı. Çin’de pek çok mağaza nakit veya kredi kartı kabul etmemekte ve bunun yerine WeChat üzerinden dijital ödeme talep etmektedir. Yeung, bu durumun Musk’ın hedeflerini zorlaştırabileceğini belirtmektedir:

“Batı toplumlarının tamamen nakitsiz ve kredi kartsız yaşama geçmesi daha uzun zaman alacaktır.”