Dünya İlk Yardım Günü: Doğru İlk Yardım Uygulamaları ve Yanlışlar

0

BEĞENDİM

ABONE OL

News

0

Dünya İlk Yardım Günü

Acil Tıp Uzmanı Dr. Sevilay Karaduman, acil durumlarda ilk ve doğru müdahalenin ne denli kritik olduğunu vurgulamak amacıyla her yıl Eylül ayının ikinci cumartesi gününü Dünya İlk Yardım Günü olarak kutlandığını hatırlatıyor. Dr. Karaduman, “Trafik kazasında sıkışan bir kazazedenin iyi niyetle karga tulumba çıkarılmaya çalışılması, yanıklara macun veya yoğurt sürülmesi, bayılan birine tokat atılması veya soğan koklatılması gibi yanlış uygulamalar, hemen hemen herkesin başına gelmiştir ya da tanık olmuştur” şeklinde konuştu.

Özellikle trafik kazaları gibi olaylarda, iyi niyetle yardım etmeye çalışan kişilerin yaptığı bir anlık dikkatsizlikle kendilerini kazazede olarak bulabildiğini belirten Uzm. Dr. Karaduman, ilk yardım sürecinde alınması gereken önlemleri şöyle açıkladı:

• Kendi güvenliğimizi sağlamalıyız: İlk olarak kendi güvenliğimizi, ardından çevremizin güvenliğini temin etmeliyiz. Yol üzerindeki kazaya giderken aracımızı güvenli bir yere park etmeliyiz. Araçtan inmeden önce trafik akışını dikkatlice kontrol etmeliyiz. Zira herkes panik halinde olabilir ve dikkati dağılmış durumdadır.
• Trafik güvenliği: Akan trafiğin tehlike oluşturmaması adına işaret dubaları yerleştirmeliyiz. Kazazedenin etrafındaki kalabalığı güvence altına almalı ve sükunet sağlamalıyız. Yani kazazedeye yardım etmeye başlamadan önce kendi güvenliğimizi sağlamalıyız. Unutmayın, ölü kahramanlar hayat kurtaramaz!
• Acil durum bildirimi: Acil durumlarda ilk müdahale, ilk yardım eğitimi almış kişiler tarafından yapılmalıdır. Eğitimi almamış kişilerin yapması gereken ilk şey, kazanın yerini ve tam adresi hemen 112’ye bildirmektir. Çoğu zaman herkes birbirine güvendiği için 112’nin araması gecikir. Arayan kişi, olayı sakin bir şekilde kısaca anlatmalı ve ne zaman ve nerede olduğu, ne kadar kişinin etkilendiği gibi bilgileri net bir şekilde iletmelidir. Olay mahallinde 112’nin arandığı kesin olarak teyit edilmelidir.

Yanlışların Doğru Uygulaması

Acil Tıp Uzmanı Dr. Karaduman, trafik kazası gibi olaylarda ve küçük ev kazalarında sık yapılan yanlış ilk yardım uygulamaları hakkında bilgi vererek, doğru uygulamaları şu şekilde açıkladı:

• Hata: Trafik kazasında sıkışan kişiyi karga tulumba çıkarmak.
  Doğrusu: Sıkışan kişiyi karga tulumba çıkarmak yerine, profesyonel yardım çağrılmalıdır.
• Hata: Batan cisimleri yerinden oynatmak.
  Doğrusu: Batan cisimlerin kontrolsüz bir şekilde çıkarılması çok risklidir. Bu durumlarda, batan yabancı cisimler kesinlikle yerinden oynatılmamalı; derhal ambulans çağrılmalı ve yabancı cisimler hastane ortamında çıkarılmalıdır. Aksi takdirde kalıcı sakatlıklara veya ölüme yol açabilir.
• Hata: Bayılan kişiye tokat atmak veya su dökmek.
  Doğrusu: Bayılan birine tokat atmak veya su dökmek, sık yapılan yanlışlardandır. Bayılmalar genellikle tansiyon düşmesinden kaynaklanabilir. Bu durumda, dolaşımın yeniden sağlanması için kişinin ayaklarını yükseltmek en etkili ve hızlı çözümdür. Hasta, yastık veya küçük bir tabure ile desteklenerek ayakları kalp seviyesinin üzerine çıkarılmalıdır. Travmasız, solunum yolu açık ve yanıtsız hastayı ise başını ve gövdesini yana çevirerek aspirasyon riskinden korumak gerekir.
• Hata: Yanıklara yoğurt, salça veya diş macunu sürmek.
  Doğrusu: Yanık vakalarında yanmış bölgeyi soğutmak gerekmektedir. Halk arasında yaygın olan bu tür maddelerin sürülmesi enfeksiyona neden olabilir. Bunun yerine yanan bölgeyi temiz bir suya tutabilir veya buz uygulayabiliriz. Ancak buzu doğrudan cilde temas ettirmekten kaçınmalıyız; ince bir havlu veya bezle sararak yanık bölgesine 15 dakika kadar uygulamalıyız.
• Hata: Kimyasal madde zehirlenmesinde kişiyi kusturmak.
  Doğrusu: Kimyasal madde zehirlenmelerinde hastayı kusturmaya çalışmak, onu ikinci kez kimyasal maddeye maruz bırakacağı için yanlıştır. Bu gibi durumlarda kişinin kusturulmaması ve kusmaya zorlanmaması gerektiğini unutmamalıyız.
• Hata: Ateşli kişiyi battaniyelere sarmak.
  Doğrusu: Ateş yüksekken vücut üşüyüp titreyerek ateşi düşürmeye çalışır. Bu, vücudun doğal savunma mekanizmasıdır. Ter atmak amacıyla üst üste giyinmek veya battaniyelerin altına girmek, ateşin daha da yükselmesine neden olabilir. Yüksek ateş durumunda mümkün olduğunca ince giyinmek ve ılık duşlar almak en doğru yaklaşımdır. Ateşli olgularda sık yapılan bir diğer hata ise alkolle cildin ovulmasıdır. Bu uygulama kısa süreli serinleme sağlasa da ateşi düşürmeye yardımcı olmaz ve alkol deriye nüfuz edebilir; bu da özellikle çocuklar için tehlikeli bir durum oluşturur.
• Hata: Burnu kanayan kişinin başını geriye atmasını istemek.
  Doğrusu: Burun kanamalarında başı geriye yatırmak, sık yapılan bir ilk yardım hatasıdır. Bu yöntem, kanamayı durdurmadığı gibi akan kanın boğaza yönlendirilmesine neden olur. Doğru uygulama, başı öne doğru eğmek ve burun deliklerine 15 dakika kadar basınç uygulamaktır.