Borsa Çöküşü ve Küçük Yatırımcıların Zararları: KKM Düzenlemesi Üzerine Analiz

0

BEĞENDİM

ABONE OL

News

0

Kardeşin Duymaz Eloğlu Duyar: Borsa Çöküşü ve Küçük Yatırımcıların Zararları

Son günlerde yaşanan gelişmeler, “Kardeşin duymaz eloğlu duyar” atasözünü adeta doğruladı. Hükümetin alacağı yeni kararların önceden sızdırılması, büyük yatırımcıların kârlı çıkmasına, yerli ve özellikle küçük yatırımcıların ise büyük kayıplar yaşamasına neden oldu. Kur korumalı mevduat (KKM) düzenlemesi, Türk Lirası’nı mevduata yönlendirmeyi hedefleyen bir tebliğ olarak, piyasalar kapandıktan sonra açıklandı. Ancak bu bilgiyi önceden edinen Amerikan yatırım fonları, geçen cuma günü seansın başlar başlamaz satış işlemlerine yöneldi.

Piyasalarda birkaç haftadır “bankalar ucuz, yabancı yatırımcılar banka hisselerinde yoğun alım yapıyor” haberleri dolaşmaktaydı. Bu haberler, fiyatların yükselmesine yol açtı ve yerli yatırımcıları da bankacılık sektörü hisselerine yönlendirdi. Endeksin, durmaksızın 7.800 seviyelerine doğru tırmanması, piyasada bir düzeltme beklenmesini kaçınılmaz hale getirdi. Ancak, zaten ucuz kalmış olan bankacılık sektöründe, kimse yüzde 5’lere varan bir düşüş beklemiyordu.

İstifa Yalanı

Sabah seansında, önce Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’in istifa ettiği yönünde çıkan haberler, ardından Türk-Rus ilişkilerindeki gerginlik ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın sağlık durumu hakkında yayılan söylentiler, endekste küçük çaplı düzeltmelere neden oldu. Ancak, asıl çöküş, bankacılık sektöründe milyonlarca lot hissenin satışıyla başladı. KKM düzenlemesine dair tebliğde bankalara bazı yükümlülükler getirilmesi, bankacılık hisselerinin değer kaybedeceği endişesini doğurdu. Bu nedenle, bankacılık hisselerine sahip olan Merrill Lynch ve Bank of America ile HSCB, satışta öne çıktı. Yerli aracı kurumlar arasında ise Yatırım Finansman ve AK Yatırım bu satışları takip etti.

Bankacılık sektörü hisselerinde yaşanan büyük düşüşlere rağmen, Garanti Bankası hisselerinde devre kesici uygulandı. İş Yatırım, Halk Yatırım ve Unlu Menkuller gibi şirketler, bu satışların büyük bir kısmını alarak karşılamaya çalıştı; bu nedenle bankacılık sektöründeki düşüş oranı sadece %4.6’da kaldı. Yasadışı bir faaliyet olan içeriden bilgi sızdırması (insider trading) yoluyla haksız kazanç elde edildiği değerlendirilen KKM haberinin sızdırılması, yerli ve küçük yatırımcıları ciddi şekilde zarara uğrattı.

Soruşturma Açılmadı

KKM’nin ilk uygulamaya konulacağı gece, bu bilgiyi önceden öğrenen bazı yatırımcılar, hem milyonlarca lira döviz satışı gerçekleştirdi hem de toplu hisse satışı yaparak borsada haksız kazanç sağladı. Ancak habersiz olan yatırımcıların dövizleri ve hisseleri, ellerinde kalmış oldu. Ne ilk KKM tebliğlerinde ne de hafta sonu yayımlanan tebliğlerde, bu bilgilerin kimler tarafından sızdırıldığına dair bir soruşturma açılmadı. Merkez Bankası, KKM aracılığıyla Türk Lirası mevduatlarını yönlendirmeyi amaçlayan bir düzenlemeye gitmişti. KKM hesaplarının TL mevduatına dönüştürülmesi hedeflenirken, kriterleri tutmayan bankaları ek menkul tesisine mecbur bırakacak önlemler alındı. Ayrıca, Merkez Bankası döviz ve kıymetli maden mevduatına uygulanan zorunlu karşılık oranlarını artırarak, piyasadaki dalgalanmaları dengelemeyi hedeflemektedir.