25 January 2025 Saturday
News
Türk tiyatrosunun “Suna Abla”sı, Yeşilçam’ın “hizmetçi kız”ı ve Belgin Doruk filmlerinin vazgeçilmez oyuncusu Suna Pekuysal, 2008 yılında aramızdan ayrılmasının üzerinden 15 yıl geçmesine rağmen, sanat dünyasındaki etkisi hala hissedilmektedir.
Asıl adı “Suna Belener” olan sanatçı, 24 Ekim 1933’te İstanbul’da dünyaya geldi. 1949 yılında İstanbul Belediye Konservatuvarı’nın Şan ve Bale Bölümünde eğitim almaya başlayan Pekuysal, sanatsal kariyerine ilk adımını İstanbul Şehir Tiyatroları’nın çocuk bölümünde, Kadri Ögelman’ın “Artist Aranıyor” adlı oyununda rol alarak attı.
Usta sanatçı, Cahide Sonku, Bedia Muvahhit, Vasfi Rıza Zobu, Hazım Körmükçü, Talat Artemel, Reşit Gürzap, Mahmut Moralı ve Şevkiye Mav gibi önemli isimlerin öğrencisi olmuştur. 1952 yılında İstanbul Şehir Tiyatroları’nın dram kadrosuna katılan Pekuysal, aynı yıl “Vahşi Kız” adlı oyundaki “hizmetçi kız” rolü ile izleyicinin beğenisini kazanmıştır. Suna Pekuysal, 1954’te Elmer Rice’ın “Sokakta”, 1956’da Henrik Ibsen’in “Peer Gynt”, 1959’da Noel Coward’ın “Ne Umurum”, 1961’de Flers-Caillavet’nin “Yufka Yüreklinin Biri”, 1964’te Hidayet Sayın’ın “Topuzlu”, 1965’te Haldun Taner’in “Eşeğin Gölgesi”, 1968’de Shakespeare’in “Romeo ile Juliet” ve 1976’da “Kısasa Kısas” gibi birçok önemli oyunda sahne almıştır.
Hayalini kurduğu tüm oyunlarda yer aldığını belirten başarılı oyuncu, bir açıklamasında, “Aslında iyi bir oyun çıkarmak için üstlendiğin kimliği sevmen ve benimsemen şart. Aksi halde vasatın üzerine çıkamıyorsun. ‘Kadınlar’, ‘Çatıdaki Çatlak’, ‘Haydi Öldürsene Canikom’, ‘Lüküs Hayat’, ‘Ahududu’, ‘Keşanlı Ali’, ‘Tırpan’daki rollerimi çok sevdim.” ifadelerini kullanmıştır.
Pekuysal, oyunculuk kariyerinin yanı sıra Arkası Yarın adlı radyo tiyatrosunda da seslendirmeler yapmıştır. Radyodaki temsillerine olan özlemini ise, “Bak şunun altını çizerek söylüyorum, radyodaki o temsiller bir ömürdü benim için. Bugün çağırsalar, ‘Haydi gel Suna Pekuysal.’ deseler, koşarım yine. Koşmak ne kelime, uçarım.” sözleriyle dile getirmiştir.
Türkan Şoray’ın rol aldığı, “Güzeller Resmi Geçidi” adlı 1961 yapımı filmde de seslendirme sanatçısı olarak yer alan sanatçı, 1964 yılında ünlü oyuncu Ergun Köknar ile evlenmiştir. Bu evlilikten Sait Ali adını verdikleri bir oğulları 1973 yılında dünyaya gelmiştir.
Pekuysal, eşiyle birlikte kurduğu Üsküdar Oyuncuları topluluğunda 1970-1973 yılları arasında sahne almış, Fakir Baykurt’un uyarlaması “Tırpan” adlı oyunundaki rolüyle 1980 yılında Avni Dilligil ve Ulvi Uraz ödüllerine layık görülmüştür. 1984 yılında İstanbul Şehir Tiyatroları’nda sahnelenen Ekrem Reşit Rey’in yazdığı ve Haldun Dormen’in sahneye koyduğu “Lüküs Hayat” operetinde uzun yıllar Zihni Göktay ile aynı sahneyi paylaşmış ve bu rolüyle 1986 Sanat Kurumu ve 1987 İsmail Dümbüllü ödüllerini kazanmıştır.
Sanatçı, ayrıca 1998 yılında Afife Tiyatro Ödülleri-Nisa Serezli Aşkıner “Yaşam Boyu Başarı Ödülü”, 2000 yılında “Belkıs Dilligil Onur Ödülü”, 2001 yılında 38. Antalya Altın Portakal Film Festivali “Yaşam Boyu Onur Ödülü” ve 2003 yılında “Muhsin Ertuğrul Tiyatro Emek Ödülü” gibi birçok prestijli ödül almıştır. Emekli olduktan sonra Şehir Tiyatroları’nda Joseph Kesselring’in yazdığı ve Çetin İpekkaya’nın yönettiği “Ahududu” adlı oyunda konuk sanatçı olarak görev almıştır.
Suna Pekuysal, “Yeter Anne”, “Kadın Savcısı” ve “Ekmek Teknesi” gibi televizyon dizilerinde de oyunculuk yapmış, 75 yıllık yaşamının 50 yılında 250’den fazla tiyatro oyununda ve 100’e yakın sinema filminde başrol ve yan rollerde sahne almıştır. 22 Temmuz 2008 tarihinde İstanbul’da hayata veda etmiştir.
Pekuysal’ın rol aldığı bazı önemli filmler şunlardır:
Sanatçının hastalığı olarak bilinen ankilozan spondilit, halk arasında Suna Pekuysal’ın hastalığı olarak tanınmaktadır. İtihaplı bel romatizması olarak da bilinen bu durum, kemik veya diğer sert dokuların birbirine kaynaması anlamına gelirken, spondilit kelimesi ise omurga kemiklerinde iltihaplanma olduğu anlamına gelmektedir. Bu hastalık, sanatçının yaşamının son dönemlerinde zorlu bir mücadele vermesine neden olmuştur.
