ALS (Amyotrofik Lateral Skleroz) Nedir? Belirtileri ve Tedavisi

0

BEĞENDİM

ABONE OL

News

0

ALS Nedir?

Nörolojik bir hastalık olan ALS (Amyotrofik Lateral Skleroz), beyinde ve omurilikte kasların istemli hareketini sağlayan motor nöron adı verilen sinir hücrelerinin etkilenmesi ve kaybı ile ortaya çıkan bir durumdur. Bu hastalık, kas güçsüzlüğü ve atrofisine yol açarak hastaların günlük yaşam aktivitelerini zorlaştırır.

ALS Neden Olur?

ALS vakalarının yaklaşık %10’u genetik faktörlerden kaynaklanırken, %90’ının nedeni henüz tam olarak bilinmemektedir. Genellikle 45-55 yaş aralığında ortaya çıkan bu hastalık, daha genç yaşlarda veya ileri yaşlarda da görülebilmektedir. Erkeklerde kadınlara göre daha sık rastlanmaktadır. Dünya genelinde her 100 bin kişiden 2 ila 3’ü ALS tanısı alırken, Türkiye’de bu sayının 6-8 bin civarında olduğu tahmin edilmektedir. Her yıl Türkiye’de 1500 ila 2000 yeni ALS vakası teşhis edilmektedir.

ALS Hastalığının Belirtileri Nelerdir?

Ağrı veya duyu bozukluğu olmaksızın ilerleyici kas güçsüzlüğü ile kendini gösteren ALS’nin ilk belirtileri genellikle kol ve bacaklarda hissedilen güçsüzlük ya da kas incelmesi şeklinde ortaya çıkar. Zamanla hastalar, kalem tutma, düğme ilikleme, çanta taşıma gibi günlük eylemleri gerçekleştirmekte zorlanabilir ve yürürken sendeleyebilir. Bazı bireylerde ise hastalık, konuşma ve yutma güçlüğü ile başlamaktadır.

• Günlük aktivitelerde zorlanma
• Yürümede zorluk, bazen düşme
• Bacaklarda diz ve ayak kaslarında güçsüzlük
• El kaslarında güçsüzlük ve beceriksizlik
• Konuşmada güçlük
• Yutma güçlüğü
• Çiğneme güçlüğü
• Solunum güçlüğü
• Kaslarda seğirme ve kramplar
• Uygunsuz ağlama ve gülme atakları

ALS Hastalığının Tanı ve Tedavisi

ALS tanısı, belirti ve bulgular doğrultusunda nöroloji uzmanı tarafından gerçekleştirilen detaylı bir muayene ile birlikte, elektromiyografi (EMG), manyetik rezonans görüntüleme (MR), çeşitli kan ve idrar testleri, ve beyin omurilik sıvısı (BOS) değerlendirmeleri sonucunda konulur.

Tedavide kullanılan ilaçlar üzerine araştırma ve geliştirme çalışmaları sürse de, ne yazık ki ALS’nin kesin bir tedavisi henüz bulunmamaktadır. Ancak, fizyoterapi, psikososyal destek, uygun beslenme ve solunum desteği, hastaların yaşam kalitesini artırmak ve yaşam sürelerini uzatmak açısından büyük önem taşımaktadır. ALS’li hastalar ve onların bakımını üstlenen aileler, bu hastalığın tedavi edilebilir bir duruma dönüşmesi için umut taşımaktadır. Kesin bir korunma yöntemi olmamakla birlikte, sağlıklı beslenme, sigara içmeme ve tarım ilaçlarına maruziyetin önlenmesi gibi önlemler alınması önerilmektedir.

ALS Olan Ünlüler Kimlerdir?

ALS ile mücadele eden ünlüler arasında, dünyanın önemli kozmologlarından biri olarak kabul edilen ve 76 yaşında hayata veda eden Stephen Hawking bulunmaktadır. Ayrıca, Türkiye’nin eski futbolcuları Sedat Balkanlı, İsmail Gökçek ve İlyas Tüfekçi de bu hastalığın bilinen kurbanları arasındadır.