AFAD’dan Deprem Açıklaması
Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı (AFAD), saat 15.25 itibarıyla Diyarbakır’ın Hani ilçesinde 16.81 kilometre derinlikte 4,2 büyüklüğünde bir deprem meydana geldiğini duyurdu. Depremin ardından Halk TV’de canlı yayında soruları yanıtlayan yer bilimci Prof. Dr. Naci Görür, durumu değerlendirdi.
Prof. Dr. Naci Görür’ün Değerlendirmeleri
Prof. Dr. Görür’ün yaptığı değerlendirmeler şu şekildedir:
- “Bu bölgede bu nitelikte depremler olursa, beni şaşırtmaz. Bu son derece doğal bir durum. Doğu Anadolu bölgesi, Arap levhasıyla Bitlis-Zagros dağ kuşağı arasında bir ayrım noktası oluşturuyor. Arap levhası sürekli olarak kuzeye, Avrasya’ya doğru hareket ediyor. Arada ise Doğu Anadolu bölgesi var.”
- “6 Şubat depremleri sonrasında, Arap levhası kuzeye doğru 7 – 7.5 metre kaymış ve Doğu Anadolu’yu daha da sıkıştırmıştır. Adıyaman ile Hakkari arasında zaman zaman sıkışmaya bağlı depremler meydana gelirse, buna şaşırmamak gerekir. Bu depremlerin artışının sebebi, 6 Şubat depremleridir.”
- “Bu depremler, belirli bölgelere stres transfer ederek denge ve stres alanlarını değiştirmiştir. Doğu Anadolu fayının yakınında, Adana Havzası, Kayseri, Adıyaman ve Hakkari gibi bölgelerde hareketlenmeler olabilir. Ancak burada kesin olarak ‘şu büyüklükte deprem olacak’ demiyoruz, sadece uyarıyoruz. Kahramanmaraş depremleri için yıllarca uyarılarda bulunduk ve sonucunu gördük.”
Daha Büyük Depremler Olabilir mi?
- Bunlar, daha büyük 7 ve üzeri depremler üretebilir. En son 2011 Van depremi buna örnektir. Faylar hareket ettikçe, bloklar yılda hissedilmeyecek kadar küçük hareketler geçirirler.
- ‘Yunanistan’a Yaklaşıyoruz’ Diyelim ki bugün bir deprem meydana geldi, tekerrür periyodu 500 yıl ise, o zaman birikir ve tekrar deprem olur. Kuzey Anadolu fayının kuzey kolu Marmara Denizi’nden geçiyor. GPS yöntemiyle, uzaydan ölçüm yapıldığında, bu fayın yılda 2.5 santim hareket ettiği biliniyor. Anadolu’nun büyük kısmı yılda 2.5 santim Yunanistan’a doğru yaklaşmaktadır.
- ‘Fayda Ne Kadar Stres Biriktiğini Aşağı Yukarı Biliyoruz’ Takıldığı yerlerde stres birikir. Biriken stres, sürtünme kuvvetini aştığında deprem meydana gelir. Biz fayda ne kadar stres biriktiğini aşağı yukarı biliyoruz. Daha önce Maraş ve Elazığ için uyarılarda bulunduk.
Elazığ Depremine Dikkat
- “1999 depreminden sonra, İstanbul’un dışında Marmara bölgesi, Erzincan Karlıova arası, Yedisu fayı üzerinde, Karlıova-Bingöl arası ve Elazığ-Malatya arası Maraş-Hatay arasında tehlikeli bölgeler olduğunu söyledim. Elazığ depremi için 2003’ten itibaren uyarılarda bulundum.”
Adana’da Deprem Olur mu?
- “İzmir yarımadasında ciddi faylar bulunmaktadır. Bu bölgede önemli ölçüde fay atımları olduğu için, stres alanlarında değişimler olmuştur. 7 Şubat’ta Adana ve İskenderun yöresi için dikkatli olunması gerektiğini belirtmiştim.”
- “Deprem büyüklüğü, stresi transfer ettiğinizde ve deprem oluşturacak fay boyutu önemlidir. Küçük faylar büyük depremler üretemez. Adana’da beklediğim deprem, genellikle 6 büyüklüğünde olacaktır. Diyarbakır’a kadar büyük ve yıkıcı bir deprem beklemiyorum. Ancak oraya yakın bölgelerde meydana gelecek bir deprem, o bölgeyi etkileyebilir. Örneğin, Kayseri’nin çevresindeki faylar son depremlerden sonra stres alanı değişiklikleri yaşamış olabilir.”