Paleo Diyeti: Sağlık ve Beslenme Üzerindeki Etkileri

0

BEĞENDİM

ABONE OL

News

0

PALEO DİYET NEDİR?

Paleo diyeti, bazen “mağara adamı” diyeti olarak anılmaktadır. Bu diyet planı, insanların yaklaşık 2,6 milyon yıl öncesine dayanan Paleolitik dönemde tükettikleri yiyecekleri taklit etmeyi amaçlar. Paleolitik çağda yaşayan atalarımızın avladığı, balık tutarak ya da doğadan topladığı gıdaları tercih ederken, tarım devriminden önce yaygın olmayan gıdalardan ise kaçınırsınız. Ayrıca, bu diyetin bir parçası olarak bol su tüketimi ve her gün fiziksel aktivite yapma hedefi de bulunmaktadır.

PALEO’NUN TEMEL FİKRİ

Paleo diyetinin temelinde, günümüzdeki yüksek işlenmiş gıdaların insan sağlığına olumsuz etkileri olduğu düşüncesi yatmaktadır. Bu tür gıdaların obezite, diyabet ve kalp hastalıkları gibi sağlık sorunlarına yol açtığına dair bir çok bilimsel kanıt mevcuttur. İlk insanların yediği gibi daha doğal ve basit bir beslenmenin, sağlığımız üzerinde olumlu etkileri olabileceği öne sürülmektedir.

PALEO DOSTU GIDALAR

Paleo diyeti, mevcut beslenme alışkanlıklarınızdan oldukça farklı olabilir. Örneğin, tüketeceğiniz et, balık ve sebzelerin taze olması gerekmektedir; dondurulmuş veya konserve ürünler tercih edilmemelidir. Yumurta, hindistan cevizi yağı, avokado, zeytin ve besin değeri yüksek kök sebzeler de bu diyette yer alabilir. Ayrıca, sınırlı miktarda bal tüketimine de izin verilmektedir.

KAÇINILMASI GEREKEN GIDALAR

Paleo diyetini uygularken, süt ürünlerinden ve tahıllardan, özellikle buğday ve yulaf gibi ürünlerden uzak durmalısınız. Bunun yanı sıra, patates, fasulye, yer fıstığı ve bezelye gibi baklagiller de bu diyetin dışında kalmaktadır. Rafine şeker, tuz ve yüksek oranda işlenmiş gıdalar da kesinlikle yasaktır.

BAĞIŞIKLIK SİSTEMİNİ GÜÇLENDİRİN

Paleo diyeti, bol miktarda meyve ve sebze içerdiği için kalp krizi ve felç gibi kalp hastalıklarına yakalanma riskinizi azaltabilir. Bu diyet, iyi bir lif kaynağıdır; bu da obezite ve tip 2 diyabet gibi hastalıkların riskini azaltmaya yardımcı olabilir. Ayrıca, A, C ve E vitaminleri bakımından zengin gıdalar alarak bağışıklık sisteminizi güçlendirebilir, kanser ve diğer hastalıkların önlenmesine katkı sağlayabilirsiniz.

KİLO KAYBI

Paleo diyeti sayesinde fazla kilolarınızdan kurtulmanız daha kolay hale gelebilir. Bu diyetin içerdiği yiyecek türleri, sizi daha uzun süre tok tutarak gün boyunca daha az aç hissetmenizi sağlar. Ancak, paleo diyetinin uzun vadeli etkilerini anlamak için daha fazla araştırmaya ihtiyaç vardır.

KALBİNİZ İÇİN YARDIM

Paleo diyetinde tuz tüketiminin kısıtlanması önerilmektedir. Araştırmalar, sodyum alımını azaltmanın kan basıncını düşürebileceğini göstermektedir. Rafine karbonhidratlardan kaçınıldığında ise, uzun vadede kalp sağlığınızı korumaya yardımcı olabilirsiniz. Şeker, makarna ve beyaz ekmek gibi yüksek düzeyde basit karbonhidratların tüketimi kalp hastalıkları ile ilişkilendirilmiştir.

KAN ŞEKERİ KONTROLÜ

Paleo diyeti, diyabetin önlenmesine yardımcı olabilir. Diyabet hastası olanlar için de bu diyet, kan şekerini daha iyi kontrol etmeye ve vücudun insüline tepkisini iyileştirmeye katkı sağlayabilir. Bazı araştırmalar, paleo diyetinin, tam tahıllar ve baklagiller içeren düşük tuzlu, az yağlı bir süt diyetinden daha etkili olabileceğini göstermektedir. Bu faydaların yalnızca üç ay gibi kısa bir sürede gözlemlenebileceği belirtilmektedir. Ancak, beslenme alışkanlıklarınızda köklü değişiklikler yapmadan önce doktorunuza danışmanız önemlidir.

ÇOK FAZLA DOYMUŞ YAĞ MI?

Paleo diyeti, genellikle hayvansal ürünlerden elde edilen proteinleri tercih eder. Eğer yağsız et kesimlerine bağlı kalmazsanız, bu diyetle fazla doymuş yağ almanız mümkün olabilir. Bu durum ise kalp sağlığınızı olumsuz etkileyebilir. Ayrıca, böbrek hastalığı gibi sağlık sorunlarınız varsa, protein alımınıza dikkat etmeniz gerekebilir; bu nedenle paleo diyeti sizin için uygun olmayabilir.

DÜŞÜK ENERJİ

Karbonhidratlar, vücudunuzun ana enerji kaynağıdır. Paleo diyeti, uzmanların önerdiği %45 ila %65 oranına kıyasla toplam diyetinizde karbonhidratları yaklaşık %30 ile sınırlandırmaktadır. Eğer aktif bir yaşam tarzınız varsa, bu aşırı düşüş sizi yorgun ve bitkin hissedebilir.

KEMİKLERİNİZİ KORUYUN

Kalsiyum ve D vitamini, paleo diyetinde yeterince alınması zor besinlerdir. Osteoporoz, raşitizm ve kemik kırıkları gibi durumları önlemek için bu besinlere ihtiyacınız vardır. Bazı araştırmalar, paleo diyetinde yer almayan az yağlı süt ürünlerinin vücuttaki iltihap miktarını azaltmaya yardımcı olduğunu göstermektedir. Paleo diyetine geçmeyi düşünüyorsanız, takviyelere başlamadan önce doktorunuzla görüşmeniz önerilir.

PALEO DİYETİNİN ZORLUKLARI

Bazı insanlar bu diyete uzun süre bağlı kalmakta zorlanabilirler. Doğum günü pastası, pizza ve fıstık ezmeli sandviç gibi birçok yaygın yiyecek, paleo diyetinin dışında kalmaktadır. Sosyal ortamlarda arkadaşlarınıza sıkça “hayır teşekkürler” demek zorunda kalabilirsiniz. Ayrıca, tam tahıllar gibi kalp sağlığına faydalı besinler de bu diyetin yasaklıları arasındadır.

KISMEN PALEO

Paleo diyeti fikri hoşunuza gidiyor ama tüm planı uygulamak istemiyorsanız, bu diyetin bazı unsurlarını günlük yaşamınıza dahil etmenin yolları bulunmaktadır. Örneğin, her öğünde veya atıştırmalıkta protein ve biraz yağ almaya çalışabilirsiniz. Ayrıca, daha çeşitli sebze ve meyveler ekleyebilir ve hazır yiyecek ile atıştırmalıkların miktarını azaltabilirsiniz.