Yevgeny Prigojin ve Wagner Grubunun Geleceği

0

BEĞENDİM

ABONE OL

News

0

Yevgeny Prigojin ve Wagner Grubu

Yevgeny Prigojin, paralı asker grubu Wagner’i kurmak için neredeyse on yılını harcadı. Rusya’nın Ukrayna savaşında kritik bir rol üstlendi ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in Afrika ile Suriye’deki müttefiklerini güçlendirmesine yardımcı oldu. Prigojin’in ölümünün ardından, grubun geleceği hakkında farklı spekülasyonlar ortaya çıkmaya başladı. Batılı güvenlik yetkilileri, Wagner liderinin yerine kimin geçeceği ve Prigojin’in yönettiği paralı askerlerin akıbeti konusunda çeşitli tahminlerde bulunuyor.

Wagner’i Kim Yönetecek?

BBC’ye konuşan Londra merkezli düşünce kuruluşu RUSI’den araştırmacı Dr. Joana de Deus Pereira, Prigojin’in ölümünün grubun yeniden yapılanmasına yol açacağını belirtti. Ancak, Wagner’in operasyonlarının Prigojin’in liderliği altında olduğu gibi devam etme ihtimalinin yüksek olduğunu vurguladı. Pereira, “Kuruluşun gelecekte başka bir isimle varlığını sürdüreceği muhtemel; uyum sağlama ve dönüşüm kapasitesini zaten kanıtladı. Wagner’e tek adam organizasyonu olarak değil, bir ekosistem olarak, Afrika gibi yerlerde başları ve çeşitli çıkarları olan bir hidra olarak bakmalıyız” dedi.

Atlantik Konseyi Güvenlik Analisti Ruslan Trad, Prigojin’in yerine Rusya’nın askeri istihbarat servisi GRU ile bağlantılı birinin geçebileceğini öne sürdü. Trad, Putin’in önündeki en büyük zorluğun, paramiliter operasyonları finanse edecek kadar zengin ve kendisini destekleyen birini bulmak olduğunu ifade etti: “Yeni bir finansör bulmanın daha zor olacağını düşünüyorum, çünkü Wagner’in iyi komutanlarına sahip olmasına rağmen burada önemli olan para. Putin’in çevresinden birini bu role yerleştirebilirler.”

Reuters, Prigojin’in Putin’in güvenini kazandığını belirtti. Wagner’in Yükselişi isimli belgeseliyle tanınan gazeteci Benoit Bringer ise, güçlü adaylardan birinin GRU’nun başındaki General Andrey Averyanov olduğunu söyledi. Bringer, “Putin’in geçişi planlamak için zamana ihtiyacı var gibi görünüyor. Prigojin’den kurtulmak için iki ay beklemesinin sebebi bu olabilir” şeklinde ekledi.

RUSI’den Emily Ferris, Moskova’nın Prigojin’e benzer adayları tehlikeli görebileceğini ve bu nedenle Kremlin’in belirlediği adayla yola devam edileceği beklentisini paylaştı.

Wagner’in Belarus ve Ukrayna’daki Birliklerine Ne Olacak?

Wagner, geçtiğimiz yıl boyunca Ukrayna’daki en etkili savaşçı güçlerden biri haline geldi; birlikleri doğudaki Soledar ve Bahmut kentlerini ele geçirdi. Ancak RUSI’den Ferris, Prigojin’in ölümünün savaşın gidişatında belirgin bir etkisi olmayacağını savunuyor. Bunun nedeni, Wagner birliklerinin isyan sürecinden bu yana ya Belarus’ta konuşlanmış ya da Rusya Savunma Bakanlığı’na geri çekilmiş olmaları. Ferris, Wagner birliklerinin kısa vadede muharebeye katılmasının pek olası görünmediğini de ekliyor. Belarus’ta yaklaşık 8 bin Wagner birliğinin konuşlandığı biliniyor. Uydu görüntüleri, bu birliklerin çadırlarının önemli bir kısmının ortadan kaybolduğunu gösteriyor. ABD tarafından fonlanan Radio Free Europe, 273 çadırdan 101’inin şu anda bozulduğunu bildirdi. Ancak Wagner savaşçılarının geleceği belirsizliğini koruyor; sosyal medyada yer alan bazı hesaplar, Prigojin’in ölümünden Putin’i sorumlu tutan askerlerin onu tehdit ettiğini iddia ediyor.

Afrika ve Suriye’deki Wagner Birlikleri Savaşmaya Devam Edebilecek Mi?

Wagner’in sınır ötesi birliklerinin geleceği de aynı derecede belirsiz. Grup, Suriye, Mali, Orta Afrika Cumhuriyeti ve Libya’daki hükümetleri destekleyerek madencilik gelirlerini paylaşan önemli bir Rus dış politikası aracı haline gelmişti. Prigojin’in son günlerini Batı Afrika’da geçirdiğine inanılıyor. Batılı analistler, grubun Nijer gibi daha fazla ülkeye erişmeye çalıştığından endişe ediyor. Birçok uzman, Wagner’in Afrika’daki operasyonlarının dağınık yapısı nedeniyle Prigojin’in ölümünden etkilenmeyeceğini savunuyor. Atlantik Konseyi’nden Trad, Wagner’in Afrika ülkelerinin savunma altyapısına derinlemesine entegre olduğunu ve Prigojin’in ölümünden etkilenmeyeceğini belirtiyor. “Yerel komutanlar etkilenmiyor çünkü operasyonlar ayrı ayrı yürütülüyor ve bunun için farklı kaynaklara sahipler; şu anda bile Suriye ve Afrika operasyonları için eleman alıyorlar” diyor.

Trad, grubun Rus istihbaratıyla mesafeli ilişkisinin Moskova için değerli bir araç olmaya devam edeceğini, bunun Rusya’nın çıkarlarını gözetebileceği “gri bölgede” faaliyet göstermesine olanak tanırken yetkililerin herhangi bir bağlantıyı reddetmesine olanak sağlayacağını ifade ediyor. Orta Doğu Enstitüsü’nün Suriye Programı’ndan akademisyen Anton Mardasov, diğer paralı asker şirketlerinin Wagner’in Suriye’deki rolüne rakip olmaya başladığına dikkat çekiyor. Haziran ayındaki isyanın ardından, bir grup Wagner askerinin PMC Redut adlı rakip bir şirketten transfer teklifi aldığı iddia ediliyor. Mardasov’a göre, “Redut, Suriye’de Wagner ile paralel olarak uzun süredir çalışıyor. Ordu, Suriye’de Redut’a güveniyordu ama hızlı adımlardan da korkuyorlardı”.

Wagner’in Mirasına Ne Olacak?

Orta vadede, Wagner’in operasyonlarının kurucusunun ölümünden önemli ölçüde etkilenmesi pek olası görünmüyor. Ancak RUSI’den Emily Ferris, uzun vadede Wagner’in operasyonlarının yeni bir şekil alabileceğini belirtmektedir. Ferris, “Büyük ihtimalle Wagner ikiye bölünecek, Belarus’taki lidersiz gruplar dağılacak ve yurt dışında faaliyet gösteren diğer grup, Rus dış politikasının kullandığı başka bir yapıya dönüşecek” diyor.

Prigojin’in mirası hakkında konuşan Bringer, Wagner’in “Kremlin’e, kanunların tamamen dışında faaliyet gösterebilen, özel, karanlık bir ordunun, hibrit savaşlarda nasıl faydalı olabileceğini ve yurt dışında nüfuz elde edebileceğini gösterdiğini” vurguluyor ve ekliyor: “Wagner’in adı kaybolabilir ama sahadaki paralı askerler ve yarattığı yöntem yok olamaz.”