Prostat Kanseri Taramaları ve Erken Teşhis Önemi

0

BEĞENDİM

ABONE OL

News

0

Prostat Kanseri ve Taramalar

Prostat kanseri taramaları, Prostat Spesifik Antijen (PSA) adı verilen bir proteinin kan seviyelerini ölçen testler üzerinden gerçekleştirilmektedir. Ancak son araştırmalar, MR taramaları gibi daha gelişmiş görüntüleme tekniklerinin, PSA testleriyle tespit edilemeyen ciddi kanser vakalarını daha etkili bir şekilde ortaya çıkardığını göstermektedir. İngiltere’de, şu anda PSA testlerinin güvenilir olmadığına dair bir görüş hakim olduğu için ulusal bir tarama programı mevcut değildir. Fakat 50 yaş üzerindeki erkekler, PSA testi talep edebilme hakkına sahiptir.

Prostat Kanseri Nedir?

Prostat kanseri, erkek üreme sisteminin bir parçası olan ve leğen kemiği bölgesinde, mesanenin hemen altında bulunan ceviz büyüklüğündeki prostat bezinde meydana gelen anormal hücre büyümesidir. Prostat, idrar yolunu sararak farklı işlevler üstlenir. Aşağıda prostat kanserinin bazı önemli özellikleri sıralanmıştır:

• Hücrelerin kontrolsüz bir şekilde büyümesi kanser olarak adlandırılır.
• Prostat kanseri genellikle yavaş gelişir ve yıllarca belirti göstermeyebilir.
• Bazı bireylerde hiçbir sorun yaşanmazken, diğerlerinde kanser oldukça agresif ve ölümcül olabilir.
• Bu nedenle, erken teşhis ve tedavi kritik önem taşır.

50 ile 75 yaş arasındaki erkekler, BMJ Oncology dergisinde yayımlanan bir çalışmada, University College Hastanesi (UCLH) tarafından gerçekleştirilen MR ve PSA taramalarına davet edildi. Tarama sürecinde, her iki testi de yaptıran 303 kişiden 48’inin MR sonuçlarında kanser göstergesi olan pozitif bulgular elde edildi. Bu kişilerin 25’ine, biyopsi ve diğer testlerin ardından önemli kanser teşhisi kondu. MR ile kanseri tespit edilen erkeklerin yarısından fazlasının PSA testi sonuçları 3 ng/ml’nin (nanogram/mililitre) altında, yani normal kabul edilen düşük seviyelerdeydi. Bu durum, yanlış bir şekilde hastalığın olmadığı sonucuna varılmasına yol açabilir.

UCL’deki araştırmanın başındaki ürolog profesörü Caroline Moore, “Sonuçlarımız, MR’ın olası ciddi kanser vakalarını daha güvenilir bir şekilde erkenden tespit etme yöntemi sunabileceğine dair önemli bir işaret taşıdığını” ifade etti.

Kendimi Şanslı Hissediyorum

62 yaşındaki Paul Rothwell, prostat kanserine dair teşhisini bu testler sayesinde aldı. Erken teşhis edilen hastalığı başarılı bir şekilde tedavi edildi. PSA testi negatif çıkan Rothwell, MR çektirdiği için kendisini şanslı hissettiğini belirtti ve BBC‘ye şu sözleri iletti: “Eğer sadece kan testimi yaptırsaydım, içimde yavaşça büyüyen bir kanser türünün farkında olmadan hayatıma devam ederdim. Fark ettiğimde ise tedavi süreci çok daha zor ve tehlikeli olabilirdi.”

BBC, Rothwell’in testler sonucunda prostat kanseri teşhisi konduğunu bildirdi. PSA testleri, prostat kanserlerinin tespiti için yararlı ancak güvenilmez olarak kabul edilmektedir. Yüksek PSA seviyeleri, son zamanlarda geçirilen bir enfeksiyon, yoğun egzersiz veya cinsellik nedeniyle de ortaya çıkabilir. Bu durum, kanser tanısında yanlış sonuçlar vermesine ya da düşük PSA sonucunun kanser teşhisinde başarısız olmasına neden olabilir. Araştırmacılar, prostat MR’ının taramalarda kullanılabileceğine dair anlamlı sonuçlar elde ettiklerini belirtirken, bunun için daha büyük ölçekli çalışmalara ihtiyaç duyulduğunu vurgulamaktadır.

Taramaya Gidene Araç Tamirinde İndirim

Siyah erkekler, prostat kanseri açısından daha yüksek risk taşımalarına rağmen, beyaz erkeklere kıyasla testlere beş kat daha az katılım göstermektedir. Çalışmada yer alan bir diğer araştırmacı, King’s College London‘dan Saran Green, siyah erkeklerin prostat kanseri olma ihtimallerinin, diğer etnik gruplardan erkeklerin iki katı olduğunu belirtti. Green, bu nedenle ulusal bir tarama programına siyah erkeklerin dahil edilmesine yönelik teşviklerin önemine vurgu yaptı.

Essex’te yaşayan Errol McKellar, 13 yıl önce prostat kanseri teşhisi aldı ve başarılı bir tedavi sürecinin ardından araba tamirciliği işine geri döndü. Müşterilerine, kendilerinin veya partnerlerinin prostatlarını kontrol ettirmeleri durumunda indirim sunmaya başladı. Kendi adını taşıyan bir hayır kurumu kuran 66 yaşındaki McKellar, prostat kanseri farkındalığını artırmayı ve daha fazla erkeğin teste gitmesini sağlamayı hedefliyor. BBC’ye konuşan McKellar, araba tamiri için kendisine gelen erkeklere, “Kendi başınıza arabanızı ne zaman tamir ettiniz? Ya da zorunlu araç muayenesini kendi başınıza yapabiliyor musunuz?” sorularını yönelttiğini aktardı.

McKellar, “Afrikalı ya da Karayipliler arasında tıbbi sistem hakkında büyük bir güvensizlik var, bu da dikkate alınması gereken bir durum. Ayrıca sıkça karşılaştığımız iki unsur var: Birincisi korku, diğeri cehalet. Prostat kanseri kapınıza dayandığında, siyah mısınız yoksa beyaz mısınız diye sormaz. Eğer görmezden gelirseniz, bu sizi öldürebilir. Sonuçta, bu tüm erkeklerle ilgilidir ve kimseyi geride bırakmamalıdır” şeklinde konuştu.

Çalışmanın baş yazarı Profesör Mark Emberton, tarama programının önümüzdeki on yıl içinde uygulanabileceğini belirtti ve “İngiltere’deki prostat kanseri ölüm oranı, ABD veya İspanya gibi ülkelere kıyasla iki kat daha yüksek. Çünkü test seviyelerimiz çok daha düşük. Prostat kanserinin erken teşhisi için ulusal bir tarama programının, İngiltere’nin prostat kanseri ölüm oranını önemli ölçüde azaltacağına inanıyorum” dedi.

İngiltere’de prostat kanseri alanında araştırmalar yürüten bir kurumun yardımcı direktörü olan Simon Grieveson, “Erken teşhisle bir erkeğin prostat kanserinin tedavi edilmesi oldukça mümkündür. Ne yazık ki, her yıl 10 binden fazla erkeğe çok geç kanser teşhisi konuluyor” dedi.

Hangi Belirtiler Kontrol Edilmeli?

Prostat kanserinin belirtilerine dair yaygın olanlar şunlardır:

• Daha sık idrara çıkma ihtiyacı, özellikle de gece saatlerinde;
• İdrara çıkmaya başlamakta zorluk, zayıf akış ve uzun süre devam eden idrar süreci;
• İdrarda veya menide kan görülmesi.

Bu belirtiler, başka pek çok duruma da bağlı olarak gelişebilir. Bu nedenle, belirtiler görüldüğünde bir uzman doktor tarafından kontrol edilmesi son derece önemlidir.