İsot, Şanlıurfa’nın kendine özgü yetiştirilen biberlerinin kurutulup baharat haline getirilmesiyle elde edilen bir lezzettir. Pul biber ise, benzer şekilde, biberlerin güneşte kurutulması ile acı bir baharat olarak sofralara gelir. Güneydoğu Anadolu mutfağında sıklıkla tercih edilen bu baharatlar, yemeklere tat ve acılık katmak amacıyla kullanılır. Genellikle birbirinin yerine kullanılsalar da, tat bakımından önemli farklılıkları mevcuttur.
İsot ve Pul Biberin Arasındaki Fark Nedir?
İsot ve pul biber, acı kırmızı biberlerin güneşte kurutulmasıyla elde edilir. Ancak, aralarındaki temel fark, güneşte bekletme süreleridir. İsot, pul bibere göre daha uzun süre güneşte bekletilir. Bu süreçte biberler siyah, mor ve kırmızı renk alternatiflerine dönüşür. Kısa süre kurutulan biberler kırmızı, 1-2 gün kurutulanlar mor, 3-4 gün kurutulanlar ise siyah renge dönüşmektedir. Bekleme süresi arttıkça, biberlerin rengi de değişir.
İkinci önemli fark, biberlerin tadıdır. Kırmızı pul biber, yoğun bir acıya sahipken, isot daha az yakıcı bir acılığa sahiptir. Ağızda kalıcı bir tat ve aroma bırakan isot, damaklarda hoş bir lezzet yaratır.
Pul biber yapımında kullanılan biberler, genellikle tavada veya fırında pişirildikten sonra çekilerek hazırlanır. Bu işlem, pul biberin karakteristik tadını oluşturur. İsot yapımında ise biberler doğrudan güneş altında kurutulur. Kuruyan biberlerin kararması için her gün sıcak su ile nemlendirilmesi sağlanır. Daha sonra kurutulan biberler dövülerek, zeytinyağı ve tuz ile karıştırılır ve isot haline getirilir. Geleneksel olarak isot, havanda dövülerek hazırlanırken, günümüzde fabrikalarda makinelerle daha pratik bir şekilde üretilmektedir.
Bu iki baharat aynı biberden elde edilmesine rağmen, tat ve aroma bakımından farklılıklar göstermektedir. Özellikle gerçek Şanlıurfa isotunun en belirgin özelliği, yakıcı bir acılığı olmamasıdır.
İsot Hangi Yemeklerde Kullanılır?
İsot denilince akla gelen ilk yemekler çiğ köfte ve lahmacundur. Bunun yanı sıra kebap ve et yemeklerinde de sıklıkla tercih edilir. Güneydoğu ve Doğu Anadolu mutfağının birçok lezzetinde isot kullanımı yaygındır.
Pul Biber Hangi Yemeklerde Kullanılır?
Pul biberin yemeklerdeki kullanımı, isot ile kıyaslandığında daha geniş bir yelpazeye sahiptir. Soslar, çorbalar ve et yemekleri başta olmak üzere, baharat kullanılan birçok yemeğin içinde pul biber tercih edilebilir. Pul biber ve isot kullanımı, tamamen damak zevkine göre değişiklik gösterir.
GÜNDEM
10 gün önceEKONOMİ
10 gün önceGENEL
10 gün önceGENEL
10 gün önceGÜNDEM
11 gün önceSPOR
11 gün önceGÜNDEM
11 gün önce