Çay ve Simit Hesapları: Ailelerin Ekonomisi ve Artan Maliyetler

0

BEĞENDİM

ABONE OL

News

0

Çay ve Simit Hesapları: Ailelerin Ekonomisi

5 kişilik bir aile her öğün yalnızca çay ve simit tüketse bile, asgari ücretten daha fazla harcama yapmak zorunda kalıyor. Peki, bu ailenin elektriği ve kirası kim tarafından ödenecek? Bu zalim yönetim, aziz milletimize bir bardak çay ve bir simiti bile layık görmüyor.” Bu sözler, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın 1993 yılında dönemin Başbakanı Tansu Çiller’i eleştirmek amacıyla sarf ettiği sözlerdi. Ancak şimdi bu simit ve çay hesabı, Erdoğan’ın kendi iktidarını da “zalim yönetim” sınıfına sokmuş görünüyor.

Dün İstanbul’da simit fiyatı resmen 10 TL’ye yükseldi. Çayın ortalama fiyatı ise 15 TL civarında. Beş kişilik bir ailenin dışarıda sadece üç öğün çay içip simit yediği takdirde günlük harcaması 375 TL’yi buluyor. Bu da aylık toplamda 11 bin 250 TL’ye denk geliyor. Oysa asgari ücret yalnızca 11 bin 402 TL.

SİMİT FİYATLARI YÜKSELİYOR

Seçim sonrası vergi ve akaryakıt zamları, halkın temel tüketim ürünlerine yansımaya devam ediyor. Ekmekteki zam tartışmaları sürerken, İstanbul’da simidin satış fiyatı da artış gösterdi. 7 TL’ye satılan 100 gram simit, dünden itibaren resmi bir kararla yüzde 42.85 oranında zamlanarak 10 TL’ye satılmaya başlandı.

Simide yapılan zammı duyuran İstanbul Un-İş Esnaf Odası Başkanı Şaban Özdemir, “Maliyet zamları durmazsa yeni zamlar kaçınılmaz olacak. 6 bin TL olan dükkân kiraları 20 bin TL’ye yükseldi. TMO’nun piyasaya sattığı ucuz un artık bitti. Yılbaşında 550-600 lira olan bir çuval un, şimdi 800 liraya çıkmış durumda. Tüm bu unsurlar bizi zamma mecbur kılıyor” dedi. Küçük esnafın zor bir dönemden geçtiğini vurgulayan Özdemir, “Zincir marketler, kendi fırın bölümlerinde daha düşük maliyetle simit ve poğaça satıyor. Bu duruma bir çözüm bulunmalı. Ayrıca, hiçbir banka küçük esnafa kredi vermiyor. İyice köşeye sıkıştık ve haksız rekabetle mücadele etmeye çalışıyoruz” şeklinde konuştu.

Maliyetlerin durmadığını belirten Fırıncılar Federasyonu Başkanı Halil İbrahim Balcı ise şunları ifade etti: “Ekmeğe 9 ayda yüzde 40 zam geldi. Ancak un çuvalı son 20 günde 90 lira zamlandı. Ayın 14’ünden sonra Ticaret Bakanlığı ile görüşeceğiz. Gerekirse Hazine ve Maliye Bakanlığı ile de bir araya gelebiliriz. Bir çözüm bulmamız şart.”

Mayıs ayından bu yana 19 litrelik damacana su fiyatlarına üç defa zam yapıldı. En ucuz damacana su şu an 35 lira. Maliyetlere, markaya ve satış noktasına göre fiyatlar 80 liraya kadar çıkabiliyor. 4 kişilik bir hanenin her ay ortalama damacana su için 600 lira ayırması gerekiyor.

SU FİYATLARI 100 TL’Yİ BULUR

İstanbul Gazoz Su Şerbet Boza Turşu ve Sirke İmal Edenler ve Satanlar Esnaf Odası Başkanı Ahmet Turan Akkaya, damacana suya her ay yeni bir zam yapıldığını vurguladı. “Şaşkın ördek gibiyiz. Fiyatların nerede duracağını bilmiyoruz” diyen Akkaya, “Eskiden suda tarife fiyatı belirliyorduk. Akaryakıta yapılan zamlar sürdüğü sürece su fiyatları da artmaya devam edecek. Bu gidişle 100 lirayı bulur” şeklinde konuştu. Akkaya, Türkiye’de yaklaşık 10 bin su bayisinin bulunduğunu, artan maliyetler nedeniyle yaklaşık yüzde 10’unun kapandığını belirterek, “Su fiyatları yükseldikçe vatandaşlar arıtma cihazlarına yönelmeye başladı” diye ekledi. Türkiye’de çoğunluğu yabancı olan 300 marka bulunmaktadır. 2016 yılında yıllık kişi başı ortalama ambalajlı su tüketimi 148 litre iken, bu oran 2019’da 140 litreye, 2022’de ise 126 litreye düşmüştür.