Asgari Ücretle Geçinmek: Simit ve Su Fiyatlarındaki Artış

0

BEĞENDİM

ABONE OL

News

0

Asgari Ücretle Geçinmek Mümkün mü?

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, 1993 yılında dönemin Başbakanı Tansu Çiller’i eleştirirken, “5 kişilik bir aile her öğün sadece çay-simit yese bile asgari ücretten fazla para harcamak zorunda. Bu evin elektriğini, kirasını kim ödeyecek? Bu zalim yönetim, bu aziz millete bir bardak çayla bir simiti bile layık görmüyor,” ifadelerini kullanmıştı. Bu simit ve çay hesabı, zamanla Erdoğan’ın kendi iktidarını da “zalim yönetim” kategorisine soktu.

Dün itibarıyla İstanbul’da simit fiyatı 10 TL’ye yükseldi. Çayın ortalama fiyatı ise 15 TL civarında. Beş kişilik bir ailenin dışarıda sadece üç öğün çay içip simit yemesi durumunda günlük 375 TL harcaması gerekiyor. Bu da aylık 11 bin 250 TL’ye tekabül ediyor. Oysa ki asgari ücret yalnızca 11 bin 402 TL.

SİMİT FİYATI YÜKSELDİ

Seçim sonrası vergi ve akaryakıt zamları, halkın temel tüketim ürünlerine yansımaya devam ediyor. Ekmekteki zam tartışmaları sürerken, İstanbul’da simit fiyatı da resmen zamlandı. Önceden 7 TL’ye satılan 100 gram simit, dünden itibaren yüzde 42.85 oranında artışla 10 TL’ye satılmaya başlandı.

Simit fiyatındaki artışı duyuran İstanbul Un- İş Esnaf Odası Başkanı Şaban Özdemir, “Maliyet artışları durmazsa yeni zamlar kaçınılmaz olacak. 6 bin TL olan dükkân kiraları 20 bin TL’ye fırladı. TMO’nun piyasaya sattığı ucuz un kalmadı. Yılbaşında 550-600 lira olan bir çuval un, artık 800 lira oldu. Tüm bunlar bizi zamma mecbur kıldı,” şeklinde konuştu.

Küçük esnafın zor durumda olduğunu vurgulayan Özdemir, “Zincir marketler, kendi fırın bölümlerinde daha düşük maliyetle simit ve poğaça satıyor. Buna bir dur denilmesi gerekiyor. Ayrıca, hiçbir banka küçük esnafa kredi vermiyor. İyice köşeye sıkıştık ve haksız rekabetle baş etmeye çalışıyoruz,” dedi.

Maliyetlerin durmadığını ifade eden Fırıncılar Federasyonu Başkanı Halil İbrahim Balcı ise, “Ekmeğe son 9 ayda yüzde 40 zam geldi. Ancak un çuvalı sadece son 20 günde 90 lira zamlandı. Ayın 14’ünden sonra Ticaret Bakanlığı ile görüşeceğiz. Gerekirse Hazine ve Maliye Bakanlığı ile de bir araya gelebiliriz. Bir çare bulunması şart,” diye ekledi.

Mayıs ayından bu yana 19 litrelik damacana su fiyatlarına üç kez zam yapıldı. En ucuz damacana su fiyatı şu anda 35 lira. Maliyetlere, markaya ve satış noktasına göre bu fiyat 80 liraya kadar çıkabiliyor. 4 kişilik bir ailenin her ay damacana su için ortalama 600 lira ayırması gerekiyor.

SU FİYATLARI YÜKSELECEK

İstanbul Gazoz Su Şerbet Boza Turşu ve Sirke İmal Edenler ve Satanlar Esnaf Odası Başkanı Ahmet Turan Akkaya, her ay damacana suya yeni bir zam yapıldığını ve “Şaşkın ördek gibiyiz. Fiyatların nerede duracağını bilmiyoruz,” diyerek endişelerini dile getirdi. Akkaya, “Eskiden su için bir tarife belirliyorduk. Akaryakıta zam geldiği sürece su fiyatları da artmaya devam edecek. Bu gidişle su fiyatları 100 lirayı bulacak,” şeklinde uyarıda bulundu.

Akkaya, Türkiye’de yaklaşık 10 bin su bayisinin bulunduğunu ve artan maliyetler sebebiyle yaklaşık yüzde 10’unun kapandığını belirterek, “Su fiyatlarının artması nedeniyle vatandaşlar arıtma cihazlarına yönelmek zorunda kaldı,” ifadelerini kullandı. Ayrıca, Türkiye’de çoğunluğu yabancı olan 300 marka su satışı yapıldığını belirtmekte fayda var. 2016 yılında yıllık kişi başı ortalama ambalajlı su tüketimi 148 litre iken, bu oran 2019’da 140 litreye, 2022’de ise 126 litreye düştü.