İshal Nedir? Nedenleri, Belirtileri ve Tedavi Yöntemleri

0

BEĞENDİM

ABONE OL

News

0

İshal Nedir?

İshal, genellikle normalden daha sık sayıda, gevşek ve sulu dışkının çıkarılmasıyla karakterize edilen bağırsak hareketleridir. Bu durum, hastanın yaşam kalitesini önemli ölçüde etkileyebilir ancak genellikle geçici bir rahatsızlıktır. İshal, “akut ishal” olarak adlandırılan ve birkaç gün süren geçici bir durum ya da “kronik ishal” olarak bilinen, dört haftadan fazla süren kalıcı bir durum olabilir.

İshalin Nedenleri

Durduk yere ishalin nedenleri oldukça çeşitlidir. Akut ishal, genellikle gıda zehirlenmesi veya viral/bakteriyel enfeksiyonlar sonucu ortaya çıkar. Gelişmekte olan ülkelerde veya üçüncü dünya ülkelerine yapılan seyahatlerde karşılaşılan bakteriler ve parazitler, turist ishali olarak adlandırılan bir duruma neden olabilir.

Kronik ishal ise en az 4 hafta boyunca devam eden bir durumdur ve genellikle bağırsak hastalıkları veya diğer tıbbi nedenlerle ilişkilidir. Bu durumda, hastanın mutlaka bir doktora başvurması ve tıbbi değerlendirme yaptırması önem arz etmektedir.

İshal Belirtileri

• Gevşek ve sulu dışkılama
• Karın krampları ve ağrıları
• Ateş
• Dışkıda kan veya mukus
• Karın bölgesinde şişkinlik
• Mide bulantısı ve ani tuvalet ihtiyacı

İshalin Oluşmasına Neden Olan Faktörler

• Anne sütü ile beslenmeme
• Biberon ve emziklerin mikroplarla bulaşması
• Besinlerin uygun şekilde hazırlanıp saklanmaması
• Kötü hijyen ve uygun olmayan su kullanımı
• Bağışıklık sistemi zayıflığı veya kronik hastalıklar

İshal, bağırsaklarda su emiliminin azalması ve su salınımının artması sonucu ortaya çıkar. Örneğin, laktoz intoleransı, süt şekeri olan laktoz karşısında hassas olan bireylerde şişkinlik, aşırı gaz ve ishal gibi belirtilerle kendini gösterir.

İshale İyi Gelen Yiyecekler

İshal tedavisinde besinlerin rolü büyüktür. Özellikle çözünür posa içeren gıdalar, bağırsaktaki fazla suyu çekerek ishali durdurmaya yardımcı olur. İşte ishale iyi gelen bazı yiyecekler:

• Yoğurt: Probiyotik etkisi ile bağırsak sağlığını destekler.
• Pirinç: Su tutucu özelliği vardır ve sodyum kaybını önler.
• Çay ve kahve: Su tutucu ancak aşırı tüketim bağırsak hareketlerini artırabilir.
• Patates: Nişasta içeriği sayesinde su tutucu özellik gösterir.
• Elma: Pektin içeriği ile su tutar.
• Muz: Çözünür posa içerir, bu nedenle su tutucu etkisi vardır.
• Şeftali, havuç ve makarna: İshalde önerilen diğer gıdalardır.

İshalde Kaçınılması Gereken Yiyecekler

İshal sırasında bazı gıdalardan kaçınılmalıdır. Bunlar arasında:

• Yağlı yiyecekler: Besinlerin bağırsaktan geçişini hızlandırdığı için sınırlanmalıdır.
• Tam buğdaylı ve kepekli ürünler: Bağırsak hareketlerini artırabilir.
• Şeker alkolleri ve yüksek miktarda fruktoz: İshalin şiddetini artırabilir.

İshalin Tedavisi

İshal genellikle birkaç gün içinde kendiliğinden geçer. Ancak, hastanın kaybettiği sıvı ve elektrolitlerin yerine konması kritik öneme sahiptir. Bu, temiz içme suyu, meyve suyu veya et suyu tüketimi ile sağlanabilir. Eğer sıvı alımı mideyi rahatsız ediyorsa, damardan serum tedavisi uygulanabilir.

İshale neden olan altta yatan tıbbi durumların tedavisi de gerekebilir. İshale neden olan ilaçlar varsa, doktorla iletişime geçilmesi önemlidir. İshal belirtileri kaybolduktan sonra, yarı katı ve düşük lifli yiyecekler diyete yavaş bir şekilde eklenmelidir.

Sonuç olarak, ishal ciddi bir sağlık sorunu olmasa da, belirtiler uzun sürdüğünde veya şiddetli hale geldiğinde mutlaka bir sağlık uzmanına başvurulmalıdır.