Narsistik Kişilik Bozukluğu: Belirtileri, Nedenleri ve Tedavi Yöntemleri

0

BEĞENDİM

ABONE OL

News

0

Narsistik Kişilik Bozukluğu Nedir?

Narsistik kişilik bozukluğu, bireylerin işlevselliğini etkileyen, karakterde önemli bozulmalara yol açan ve buna bağlı olarak çeşitli patolojik karakter özellikleri geliştirmelerine neden olan bir kişilik bozukluğudur. Diğer kişilik bozukluklarında olduğu gibi, narsistik bozukluk da sosyal ilişkiler, aile bağları ve arkadaşlık gibi farklı alanlarda kişinin kendisini ve çevresindekilerin yaşamını olumsuz etkileyebilir.

Narsistik Kişilik Neden Gelişir?

Narsistik kişilik bozukluğunun kökenleri, genellikle çocukluk dönemine dayanır. Özellikle 0-6 yaş arası, çocuğun aileyle olan ilişkilerinin şekillendiği kritik bir dönemdir. Bu dönemde çocuk, aileden gelen beklentileri karşılamak zorundadır. Aile, çocuğu bilinçli olarak belli bir seviyede tutma çabası içinde olabilir; bu, çocuğun kendi potansiyelini keşfetmesini engelleyebilir.

Anne ve babanın, çocuğun özelliklerini aşırı yüceltmesi, çocuğun gereksiz yere büyümüş bir öz benlik duygusu geliştirmesine neden olabilir. Bu durum, narsisizmin oluşumunda önemli bir rol oynar. Ayrıca, narsist bireylerin çocukluk dönemlerinde duygusal ihmal ve sevgi eksikliği yaşadıkları sıklıkla gözlemlenir. İçsel bir değersizlik duygusunu aşmak için, sürekli başarı peşinde koşarlar; ancak bu süreçlerin farkında olmadan, bilinçdışı bir şekilde bu davranışları sergilerler.

Narsistik Kişilik Bozukluğunun Belirtileri

• Kendini eleştirilerin üzerinde görme.
• Manipüle edici davranışlar sergileme.
• Diğer bireyleri kendi çıkarları için kullanma.
• Kendisiyle aynı statüdeki kişilerle arkadaşlık kurma isteği; fakat bu ilişki içinde bile önde olma dürtüsüyle rekabet etme.
• Kendi yetenek ve başarılarını abartma.
• Sürekli onaylanma ihtiyacı duyma.
• Diğer insanları kendinden daha yetersiz görme.
• Başkalarının kendine hizmet etme durumunda olduklarını varsayma.
• Toplumda özel muameleye tabi olduğunu düşünme.
• İnsan ilişkilerinde derin bir boşluk hissi yaşama.
• Dışarıdan özgüven sahibi görünse de, içsel bir güvensizlik barındırma.

Narsistik Kişilik Bozukluğu Nasıl Tespit Edilir?

Narsistik kişilik bozukluğunun resmi tanısı, yalnızca deneyimli bir psikiyatri uzmanı tarafından konulabilir. Tanı koymak için bireyin şu özellikleri taşıması gerekmektedir:

• Büyük bir öznelik duygusu.
• Dikkat çekme isteği.
• Empati yoksunluğu.
• İlişkilerde belirgin bozulmalar.

Ayrıca, bu bozuklukların zaman içinde istikrarlı bir şekilde devam etmesi ve uyuşturucu veya tıbbi bir durumdan kaynaklanmaması gerekmektedir.

Narsistik Kişilik Bozukluğu Nasıl Tedavi Edilir?

Narsistik kişilik bozukluğu olan bireyler, genellikle terapiye gelmekte zorlanırlar. Terapiyi zayıflık olarak görmeleri, ruhsal sorunların temel sebep olduğunu kabul etmemelerine neden olur. Çoğunlukla depresyon, kaygı, panik atak ve mutsuzluk gibi nedenlerle terapiye başvururlar. Terapinin amacı, bireyin içsel sorunlarını anlamasına yardımcı olmaktır. Dinamik psikoterapi, bu bozukluğun tedavisinde etkili bir yöntemdir. Tedavi süreci, uzman bir terapist eşliğinde daha verimli hale gelir.

Narsistik Kişilik Bozukluğu Olan Bireylere Nasıl Davranılmalı?

• Narsist bir bireyle olan ilişkide sınırları net bir şekilde belirlemek önemlidir.
• Manipülatif davranışlara karşı duyarlı olunmalı ve bu tür davranışlara izin verilmemelidir.
• Kişiyi kaybetme korkusu taşımadan yaklaşılmalıdır.
• Suçluluk, değersizlik veya yetersizlik gibi duygulara kapılmaktan kaçınılmalıdır.
• Narsist kişinin egosunu besleyici bir rol üstlenilmemelidir.
• Onu değiştirme çabası içine girilmemelidir.
• Olumlu veya olumsuz hisler net bir şekilde ifade edilmelidir.