Elon Musk’ın şirketi SpaceX, Crew Dragon isimli uzay aracını iki astronotla birlikte bugün uzaya gönderiyor.
Bu misyonla ilgili merak edilen sorulara karşılıkları derledik.
Neden bir özel şirket NASA’nın astronotlarını taşıyor?
Amerikan Ulusal Havacılık ve Uzay Dairesi (NASA), 2000’lerden beri Memleketler arası Uzay İstasyonu (ISS) grubunun taşınması işini devretmeyi planlıyordu. 2003’te Columbia uzay aracı Dünya’ya dönerken düşmüş, akabinde NASA Ay’a seyahat edecek bir uzay aracı geliştirme işine ağırlaşmıştı.
ISS’ye grup ve kargo taşımada özel şirketleri kullanmak bu program açısından gerekli bir adımdı. 2014’te teşebbüsçü Elon Musk’ın şirketi SpaceX ve havacılık devi Boeing, NASA’nın grup transferi için açtığı ihaleyi kazandı. SpaceX, astronotları taşıyan uzay aracı Crew Dragon’u Çarşamba günü Florida’daki Kennedy Uzay Merkezi’nden Falcon 9 roketi ile ateşleyecek.
SpaceX nedir?
SpaceX, Falcon 9 ve Falcon Heavy roketleri eşliğinde uzay araçlarına ticari ve hükümet ile güdümlü kalkış hizmetleri sağlayan bir Amerikan şirketi. Elon Musk, uzay ulaşımının maliyetini düşürerek Mars’ta koloni kurma gayesiyle 2002’de şirketi kurdu.
SpaceX, yine kullanımını sağlama emeliyle roket kesimlerini itici güçle Dünya’ya geri getiren birinci özel şirket oldu. ISS’ye nizamlı kargo uçuşları yapan şirket, artık astronot taşımayı da hedefliyor. Şirket, Starship ismi verdiği ve insan taşıyan daha büyük uzay araçları geliştirmeye çalışıyor. Böylelikle Mars’a yerleşim adımlarının hızlandırılması hedefleniyor.
Elon Musk kimdir?
Güney Afrika’da doğan Elon Musk, online ödeme servisi PayPal ve eBay satışlarıyla 160 milyon dolar servet edindi. İnsanları uzaya taşıma isteğiyle SpaceX’i kurdu. Bunun dışında Tesla üzere elektrikli otomobil üretimine yük veren diğer şirketler de kurdu.
Renkli kişiliği ve hayat tarsi ile birtakım sinema karakterlerine esin kaynağı oldu (Robert Downey Jr’ın Marvel’deki Tony Stark karakteri). Lakin attığı kimi tweetler nedeniyle hakkında dava açıldı ve Tesla’nın CEO’su olmaya devam etse de başkanlık vazifesinden alındı.
Bu sefer, neden değerli?
Uzay mekiğinin 2011’de işlevinin sona ermesiyle NASA kendi astronotlarını Soyuz araçlarıyla taşıması için Rusya’ya on milyonlarca dolar ödeme yapıyor. Florida’dan Crew Dragon’un kalkışı, 9 yıldır ABD topraklarından uzaya birinci insan taşıma misyonu olacak. Bu nedenle uzaya insan taşıma yarışında Amerika’nın itibarını tekrar kazanmasında değerli bir adım olarak görülüyor. Bu ayrıyeten bir özel şirketin astronot taşıdığı birinci sefer olacak.
Crew Dragon nedir?
Crew Dragon, Çarşamba günü ISS’ye astronotları taşıyacak olan uzay aracı. Dragon ismi verilen ve kargo hedefli imal edilen uzay aracının geliştirilmiş hali denebilir. Azamî 7 kişi taşıma kapasitesine sahip, fakat NASA uçuşlarında dört kişi taşınacak.
Küçük roket motorlarıyla donanımlı olması sayesinde uzayda hareket yapabilen ve uzay istasyonuna kendi başına kilitlenebilen özellikte. Daha evvel insan taşıyan uzay araçlarının bilakis bunda takım kabininde düğmeler yerine dokunmatik ekran denetimi bulunuyor.
Astronotlar kimler?
NASA astronotları Bob Behnken ve Doug Hurley 2000’de seçilmiş ve uzay mekiği ile iki defa uzay uçuşu yapmıştı. Hurley uzayda toplam 28 gün 11 saat, Behnken ise 29 gün 12 saat kalmış, 37 saati de uzay yürüyüşü ile geçirmişti. Her ikisi de astronotlarla evli.
Astronotlar araçta ne yapacak?
Crew Dragon ile yörüngeye girdikten sonra astronotlar aracın etraf denetim sistemini, göstergeleri, denetimleri ve hareket motorlarını teste tabi tutacak. Uzay istasyonuna kilitlenmek üzere yakaşırken otomatik kilitleme sistemini denetim edip, aracın istasyondaki öteki misyonlar için uygunluğunu test edecekler. Dünya’ya dönüş sırasında ise Crew Dragon, Atlantik Okyanusu’na paraşütle iniş yapacak. Daha sonra kapsül ve takım, Go Navigator isimli gemiye alınacak.
Kalkış sırasında sorun olursa ne olacak?
Crew Dragon, acil durum anında grubun hayatını kurtarmak üzere tasarlanmış bir iptal sistemine sahip. Kalkış sırasında roket motorunda kesinti üzere rastgele bir sorun olursa, araçtaki motor devreye girerek takımın bulunduğu kapsülü paraşütle roketten dışarı fırlatacak.
Astronotların tulumu nasıl tasarlanmış?
Astronotların kapsülde giyeceği tulumun tasarımı eski dizaynlardan epey farklı. Eski turuncu renkli kaba Tulum ve yuvarlak kaskların bilakis, SpaceX tulumları ince ve beyaz renkli, kaskları ise üç boyutlu yazıcılarda her astronotun ölçüsüne uygun özel imal edilmiş.
Bu giysiler, Hollywood sinemalarının kostüm dizayncısı ve Batman, X-Men ve Thor üzere sinemalarda çalışmış Jose Fernandez tarafından tasarlanmış. Dizaynda, kabin basıncının düşmesi üzere acil durumlarda astronotları müdafaaya yönelik pratik ögelere da dikkat edilmiş.
Sonra ne olacak?
Crew Dragon seferi başarılı olursa SpaceX ISS’ye 6 “operasyonel” sefer daha yapacak. NASA ile yapılan 2,6 milyar dolarlık mukavele bunu gerektiriyor. Boeing’in de NASA ile yaptığı 4,2 milyar dolarlık mutabakatı, CST-100 Starliner aracı ile uzay istasyonuna astronot taşınmasını içeriyor.
GÜNDEM
10 gün önceEKONOMİ
10 gün önceGENEL
10 gün önceGENEL
10 gün önceGÜNDEM
11 gün önceSPOR
11 gün önceGÜNDEM
11 gün önce